Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Tarafından Getirilen Mevzuat Değişiklikleri Hakkında Bilgi Notu

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (“Üst Kurul”) tarafından 13 Ocak 2024 tarihli 32428 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan:

i. Medya Hizmet Sağlayıcı Kuruluşlar ile Platform ve Altyapı İşletmecilerinin Uymaları Gereken İdari ve Mali Şartlar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“İdari ve Mali Şartlar Yönetmeliği”),

ii. Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“İnternet Yönetmeliği”),

iii. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Kablolu Yayın Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Kablolu Yayın Yönetmeliği”); ve

iv. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Uydu Yayın Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Uydu Yayın Yönetmeliği”) uyarınca medya sektörüne yönelik bir dizi yenilik ve düzenleme getirilmiştir. İlgili Yönetmelikler yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir. Söz konusu mevzuat değişiklikleri uyarınca getirilen önemli yenilikleri aşağıda kısaca bulabilirsiniz.

I. Mevzuat ve Getirilen Yenilikler

1. İdari ve Mali Şartlar Yönetmeliği

Söz konusu değişiklikler kapsamında İdari ve Mali Şartlar Yönetmeliği uyarınca:

• Platform işletmecisi, radyo yayın hizmeti, yayın lisansı ve yayın ortamı tanımlarına “internet” ibaresi getirilerek ilgili Yönetmelik’in kapsamının uygulamadaki internet yayıncılığını da kapsar şekilde internet yayınlarına uyumu sağlanmıştır. Bununla birlikte, ilgili Yönetmeliğin Tanımlar maddesine “kurumsal internet sitesi” tanımı eklenmiş, buna göre medya hizmet sağlayıcılarının yayın hizmetleri ile ilgili faaliyetlerini tanıtmaları amacıyla künye, iletişim ve adres bilgileri ile kayıtlı elektronik posta adresini, izleyici temsilcisinin adını ve iletişim bilgilerini Üst Kurula bildirmeleri zorunlu hale getirilmiştir.
• İnternet Radyo ve Televizyon için yayın lisans başvurusunda bulunan medya hizmet sağlayıcı kuruluşların, ödenmiş sermaye miktarının İnternet Yönetmeliği’ne uygun bir şekilde 50.000 TL’den az olamayacağı belirtilmiştir. Ancak 25 Kasım 2023 tarihli Resmî Gazete'de yer alan 7887 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca 2024 yılında kurulacak anonim şirketler için asgari sermaye tutarı 250.000 TL olarak öngörüldüğü unutulmamalıdır.
• Medya hizmet sağlayıcılara, yönetim kurulu kararında sorumlu müdür unvanını uhdesinde taşıdığının açıkça belirtilmiş olması kaydıyla, genel yayın yönetmeni veya benzeri unvan ve görevlerdeki kişileri sorumlu müdür olarak atayabilme imkânı tanınmıştır.
• Karasal yayın lisansı dışındaki bir yayın lisansını devralan medya hizmet sağlayıcılara; devredilen yayın lisansına ilişkin ücreti taksitle ödediği durumlarda, Üst Kurula kalan lisans süresine tekabül eden lisans ücreti tutarında ve lisans süresi kadar nakdi teminatı veya teminat mektubu sunması zorunlu kılınmıştır.
• Medya hizmet sağlayıcı kuruluşun iflasına karar verilmesi şeklindeki ibare kaldırılarak, yalnızca tüzel kişiliğinin sona ermesi veya Mahkemece yayın izninin iptali halinde yayın lisansının iptal edileceğine hükmedilmiştir.
• Üst Kurulca uygulanan idari yaptırım kararı neticesinde yayın lisansı iptal edilen medya hizmet sağlayıcı kuruluş tarafından kullanılmış olan logo ve çağrı işaretinin aynısının veya ayırt edilemeyecek kadar benzerinin tescili için yapılan başvuruların reddedileceği düzenlenmiştir.

2. İnternet Yönetmeliği

Söz konusu değişiklikler kapsamında İnternet Yönetmeliği uyarınca:

• İnternet ortamından yayın lisansı ve/veya yayın iletim yetkisi almak üzere başvuran kuruluşların başvuruları esnasında internet ortamından yayın hizmeti sunmaya başladıklarını beyan etmeleri hâlinde, başvuru işlemlerini tamamlayacaklarına dair taahhütname ile birlikte 3 (üç) aya tekabül eden yayın lisans ücretini ödemeleri zorunlu tutulmuştur.

Öte yandan, kuruluşun başvuru tarihinden itibaren 72 (yetmiş iki) saat içerisinde söz konusu taahhütnameyi sunmaması ve 3 (üç) aya tekabül eden yayın lisans ücretini peşin olarak ödememesi; belirtilen üç aylık süre içerisinde internet ortamından yayın lisansı verilmesi işlemlerinin tamamlanamaması durumunda ilave 3 (üç) aya tekabül eden yayın lisans ücretini ödememesi veyahut Üst Kurul tarafından istenilen bilgi ve belgeleri süresi içinde ibraz etmeyerek yayın lisans başvuru işlemlerini tamamlamaması ve yayınlarına devam etmesi hâlinde, lisansız yayın yapan kuruluşlara ilişkin öngörülen yaptırımların uygulanacağı öngörülmüştür.

• Söz konusu düzenleme ile birlikte internet ortamından yayın yapacak olan medya hizmet sağlayıcılara lisans almalarını beklemeksizin, öngörülen şartların sağlanması halinde, lisans alım sürecinde de internet ortamında yayın yapma imkânı sağlanmıştır. Yayın hizmetlerini abone ve/veya kullanıcılara ücret karşılığında ve koşullu erişim yoluyla sunan medya hizmet sağlayıcı kuruluşların yıllık net satışlarının binde beşinin ilgili yılın Nisan ayına kadar Üst Kurul’a ödemesi yükümlülüğü Temmuz ayı olarak değiştirilmiştir. Yine, yayın lisans ücretini taksitle ödemek isteyen kuruluşların en az bir taksit tutarında ücretin lisans belgesinin verilmesinden önce ödenmesi koşuluyla, uydu ve kablolu yayın lisansı alınması süreçleriyle benzer şekilde, kalan lisans ücreti turarında Üst Kurul’a sunabileceği banka teminat mektuplarının, kuruluşun talebi halinde, yayın lisansının verilmesinden itibaren 3 (üç) yılın doldurulması, sunulan teminat mektubunun kalan lisans ücreti tutarının tamamını karşılaması ve geçerlilik süresinin lisans süresinin bitim tarihine tekabül etmesi şartıyla yeni bir teminat mektubuyla değiştirilebilmesi mümkün kılınmıştır.
• İnternet platform işletmecisi kuruluşlara, yayın iletim yetkilendirmeleri iptal edilinceye kadar yayın iletim yetkilendirme ücreti tahakkuk ettirilmeye devam edilecektir. Üst Kurula yapılan başvuru neticesinde yayın iletim yetkisi iptal edilen internet yayın platform işletmecisi kuruluşlardan alınmış olan internet yayın iletim yetkilendirme ücretleri ise, kuruluşların yazılı talepleri üzerine, Üst Kurul kararının tebliğ tarihinden itibaren kalan yayın iletim yetkilendirme süresi hesaplanmak suretiyle kendilerine gün sayısı kadar (kıst olarak) iade edilecektir.

3. Kablolu Yayın Yönetmeliği ve Uydu Yayın Yönetmeliği

Söz konusu değişiklikler kapsamında Kablolu Yayın Yönetmeliği ve Uydu Yayın Yönetmeliği uyarınca, birbirlerine paralel olarak aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:

• Önceden uydu ve kablolu yayın lisansı iptal edilen kuruluşlardan alınmış olan yayın lisans ücreti kendilerine iade edilmeyeceği düzenlenmekteydi.; Buna ek olarak yeni değişiklik ile lisans ücretinin vadesi gelmemiş taksitleri yayın lisansı iptali kararının kuruluşa bildirimi ile birlikte muaccel hâle gelecek ve tahsil edilecektir. Öte yandan, mücbir sebeplerle veya Üst Kurulca kabul edilecek nedenlerle uydudan yayın hizmetini yerine getiremeyen kuruluşların talepleri halinde yayın lisanslarının iptal edilmesi halinde ise, yayın lisans ücretleri Üst Kurul kararının tebliğ tarihinden itibaren kalan lisans süresi hesaplanmak suretiyle, kendilerine gün sayısı kadar (kıst olarak) iade edilecektir.
• Kuruluşların kablolu ve uydu yayın lisans veya yayın iletim yetkisi talebinin, Üst Kurulca olumlu değerlendirmesi sonucunda kuruluşlar, yapılan değişiklik ile birlikte konuyla ilgili Üst Kurul tarafından alınan kararının tebliğ tarihinden itibaren 6 (altı) ay içinde teknik denetim talebinde bulunmak zorundadır. Böylece, medya hizmet sağlayıcılarının lisans yenilemesi söz konusu olduğunda, denetim talebinde bulunma zorunluluğu getirilmiştir. Lisans süreçleri kapsamında sunulan teminat mektuplarının ise yapılan değişiklik ile birlikte kuruluşun talebi halinde yeni bir teminat mektubuyla Yönetmelik’te belirtilen şartlar sağlandığı takdirde değiştirilebileceği öngörülmüştür.

II. Sonuç

Yönetmelikler ile Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından getirilen olan bu yenilikler, medya sektöründeki teknik standartlar ile finansal politikalar üzerinde değişikler öngörmüştür. Medya hizmet sağlayıcı kuruluşların söz konusu değişiklikleri yakından takip etmesi ve uyum sağlaması özellikle ticari iletişim gelir beyan yükümlülüğünün yerine getirilmesi, yayın lisansı alınması, lisans ücretlerinin ödenmesi ve lisans iptallerinde önem arz etmektedir.