Yerinde İncelemelerde Veri Silinmesine Yeni Bir Bakış Açısı

Rekabet Kurulu (“Kurul”), Samsung Electronics İstanbul Pazarlama ve Ticaret Ltd. Şti. (“Samsung”)’de gerçekleştirilen yerinde inceleme esnasında meydana gelen veri silme ve sohbet gruplarından çıkma eylemlerini farklı bir bakış açısı ile değerlendirdi.  Bu karar, yerinde incelemenin engellenmesi veya zorlaştırılması hakkında verilen yerleşik içtihattan farklı olması sebebiyle önemli bir karar niteliği taşımaktadır.

Olayın Özeti

Kurul, 27 Şubat 2025 tarihinde başlatılan önaraştırma çerçevesinde, 4 Mart 2025 tarihinde Samsung’da yerinde inceleme gerçekleştirmiştir. Kurum uzmanları tarafından rutin uygulanan prosedürler gereği incelemeye başlandığı esnada tüm çalışanların cihazlarından hiçbir veri silinmemesi gerektiği, aksi halde idari para cezası uygulanacağı konusunda bilgilendirmeler yapılmıştır.

Uzmanlar, Samsung tarafından geliştirilen ve kullanılan şirket içi yazışma uygulaması olan Knox Teams üzerinde de inceleme yapmıştır. Ancak uygulama üzerindeki birtakım iş gruplarından ayrılan bazı teşebbüs çalışanlarının olduğu tespit edilmiştir. Teşebbüs yetkilileri tarafından platformun özelliği gereği, gruptan ayrılan kişilerin tüm mesajlarını ve gruptaki diğer verilerin otomatik olarak silindiği beyan edilmiştir.

Bu tespitler sonrası ilgili çalışanların anılan Knox Teams gruplarından ne zaman ve neden ayrıldığı sorusu yöneltilerek açıklama talep edilmiştir. İlgili açıklamalarda ise Samsung, çalışanların belirli amaçlar için oluşturduğu gruplar amacına ulaşınca çalışanların da bu gruptan ayrıldığı ifade edilmiştir. Ayrıca Samsung, bu gruplardan amaçlarına ulaştıktan sonra düzenli olarak çalışanların ayrıldığını gösteren yazışmalara ilişkin görüntüler de iletilmiştir.

Uzmanlar, yerinde inceleme başladıktan sonra ilgili gruplardan ayrılma ve otomatik silme işleminin gerçekleştiğini tespit etmiştir. Ayrıca gruplarda yer alan diğer çalışanların cihazlarından ilgili yazışmalara erişebilmiş ve inceleme konusu ile ilgili herhangi bir bulguya rastlamamışlardır.

Bunun üzerine Kurul, söz konusu gruptan ayrılma ve silme işlemlerinin yerinde incelemenin engellenmesi ya da zorlaştırılması olarak değerlendirilemeyeceği kanaatine varmıştır ve dosya Raportörlerinin görüşünün aksine, teşebbüse idari para cezası verilmesine yer olmadığına oyçokluğu ile karar verilmiştir.

Değerlendirme

4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“Kanun”) 15. maddesi uyarınca, rekabet ihlallerini tespit etmek amacıyla yapılan yerinde incelemeler, teşebbüslerin verilerine erişimi sağlamak için kritik bir öneme sahiptir. Yerinde incelemenin engellenmesi veya zorlaştırılması, Kanun’un 16. maddesi gereği teşebbüslerin gayri safi gelirlerinin binde beşi oranında idari para cezası ile sonuçlanabilmektedir.

• Yerinde inceleme başladıktan sonra grup sohbetlerinden ayrılma, grupları silme eylemi

Kurul, grup sohbetlerinden çıkma ve otomatik veri silme işlemlerinin yerinde incelemenin engellenmesi ya da zorlaştırılması anlamına gelmediğine karar vermiştir. Ancak bu durum uygulayıcıların aklında bir soru işareti doğurmuştur. Zira bugüne kadar bilinen uygulamada yerinde inceleme esnasında gerçekleştirilen gruplardan ayrılma işlemleri veriye erişimi güçleştirmesi sebebiyle başlı başına bir ceza sebebi olarak gösterilmekteydi.

• Silinen verilerin geri getirilmesi halinde inceleme konusu ile ilgisinin bulunmaması

Kurul ve Mahkeme içtihatlarında silinen verilere tekrar erişilebilmesi cezanın belirlenmesi noktasında bir kriter olarak göz önünde bulundurulmamaktaydı. Silme işleminin yerinde inceleme başladıktan sonra gerçekleşmiş olması, cezanın verilmesi için yeterli kabul ediliyordu. Ancak bu kararda yerleşik uygulamanın aksine bir durum söz konusu olup, gruptaki diğer çalışanların cihazlarından bakıldığında inceleme konusu ile ilgisi olmaması sebebiyle ceza verilmediği görülmektedir.

Kurul’un çoğunluk görüşüne karşı çıkan üyeler ise yerinde inceleme esnasında gerçekleştirilen veri silme işlemlerinin, delil karartmaya yönelik bir eylem olarak değerlendirilmesi gerektiği ve incelemeye ilişkin verilerin erişilebilirliğini zorlaştırması sebebiyle bu tür eylemler sonucunda idari para cezası verilmesi gerektiğini savunmuşlardır.

Sonuç

Bu karar, şirketlerin yerinde inceleme sırasında gerekli özeni göstermeleri ve çalışanlarını doğru şekilde bilgilendirmeleri gerektiğini bir kez daha ortaya koymaktadır. Samsung hakkında, yerinde inceleme sürecinin engellenmesi veya zorlaştırılması sebebiyle herhangi bir idari para cezası uygulanmamıştır. Ancak Kurul’un uygulamasının bu yönde değiştiği yorumunu yapmak kanaatimizce henüz mümkün değildir. Bu konuda Kurul’un uygulamasını yakından takip etmekteyiz.

Kararın tamamına buradan ulaşabilirsiniz.