Insights Fintech

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 30 Aralık 2022 tarihinde açık bankacılık hizmetleri hakkında “Ödeme Hizmetlerinde Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Rehber” (Rehber) yayımladı. Açık bankacılık (Open banking / open bank data), müşterilere daha iyi ve hızlı hizmetler sunulmasını amaçlayan bir hizmet türü. Bu kapsamda, müşterinin açık rızasıyla finansal sistemlerde yer alan verileri, üçüncü taraf hizmet sağlayıcıların erişimine açılır. Açık bankacılık hizmeti ile müşteriler finansal hesaplarında yer alan tüm verilerine tek ekran üzerinden erişim sağlayıp, işlemlerini gerçekleştirebilirler. Türkiye’de ise açık bankacılık hizmetleri, TCMB tarafından düzenlenip denetlenmekte.

The Central Bank of the Republic of Türkiye (TCMB) has published the “Guide to Data Sharing Services in Payment Services” (Guide) on “open banking” services on 30 December 2022. Open banking (open bank data) aims to provide better and faster services to customers. In this context, it ensures that the data in the financial system is made available to third-party service providers with the explicit consent of the customer. Open banking services allows customers to access all data in their financial accounts from a single screen and initiate their transactions. Moreover, open banking services in Turkey are regulated and supervised by the TCMB.

Kripto para birimlerinin son yıllarda ani bir şekilde gelişmesi ve toplum tarafından benimsenmesi devletleri bu konuda araştırmaya itmiştir. Devletler için kripto paralardaki en büyük sorun değişken fiyatlara sahip ve takip edilemez olmasıydı. Yapılan transferlerin takip edilememesi, kara para aklama, vergi kaçakçılığı, terörizmin finansmanı gibi birçok soruna yol açmaktaydı. Stablecoinler ise oldukça istikrarlıydı; bu da devletlerin, merkez bankalarının kendi dijital paralarını çıkarmak üzere çalışmalar başlatmalarına vesile oldu.

Decentralized Autonomous Organization (“DAO”) dijital ortamda kurulu olan, işleyişine ve organizasyonuna ilişkin kuralları kod şeklinde belirlenen, otonom ve şeffaf olarak çalışan topluluklara verilen isimdir. Temel olarak DAO’lara blok zinciri teknolojisine özgü olan anayasalar denebilir. Koordinasyon için yerel bir mekanizma olarak da tanımlanması mümkündür. Türkçeye “merkeziyetsiz otonom kuruluşlar” şeklinde tercüme edilebilecek DAO’lar, genel itibarıyla Ethereum blok zinciri ağında oluşturulan bir akıllı sözleşme uygulamasıdır ve DAO’ların işletme kuralları, önceden bilgisayarlar tarafından belirlenmektedir. Karar verme yetkisi geleneksel ortaklıklara kıyasla herhangi bir kişinin elinde olmayıp hiyerarşik bir yönetim yapısı da bulunmadığından, bu kuruluşlardaki yönetim ve karar alma süreçlerinin gayri merkezi olduğu kabul edilmektedir.

Blok zinciri dünyası her geçen gün yeni gelişmelerle varış noktası olan merkeziyetsizliğe doğru hızla yol almakta. Bu on üç yıllık yolculuğun sonunda hem yatırımcı hem de geliştiriciler için kritik bir yol ayrımına gelindi. Ethereum’un ölçeklenebilir, güvenli, merkeziyetsiz ve sürdürülebilir bir ağ vizyonu doğrultusunda başka bir adımı temsil edecek olan güncellemesi “the Merge”.

Kişilerin yaşamlarını kolaylaştırmak üzere ortaya çıkan blokzincir teknolojisi çok kısa bir zamanda gündelik yaşamın bir parçası olmuştur. Birçok alanda kullanıma sahip olan bu teknoloji, geleneksel anlayışın hâkim olduğu merkezi teknolojilere bir alternatif yaratmaktadır.

Brazil's Chamber of Deputies has approved the bill titled “(PL) 4.041/2021” (Bill) regulating the cryptocurrency industry in the country. Once the Bill enters into force, all cryptocurrencies, including Bitcoin, will be able to be used as a means of payment in the country.

Başta Thodex ve sonrasında FTX krizi ile de görüldüğü üzere kripto varlık sektörünün özellikle sektörün önemli oyuncuları olan kripto varlık borsaları özelinde regüle edilmesi gerekliliği bir kez daha karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle her ne kadar kamuoyu ile içeriği paylaşılmayan ve Sermaye Piyasası Kanunu’nda değişiklik öngörülen kripto varlık borsalarına yönelik mevzuat değişikliğinin ne zaman yürürlüğe gireceği öngörülemese dahi FTX krizinin bu süreci hızlandırabileceği düşünebilir.