İklim Kanunu Teklifi TBMM Çevre Komisyonu'nda Kabul Edildi

1. Genel Bilgi

Türkiye’de iklim değişikliği ile mücadele ve 2053 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda hazırlanan “İklim Kanunu Teklifi”, TBMM Çevre Komisyonu'nda görüşülerek kabul edilmiştir. Kanun teklifinin yasalaşması için TBMM Genel Kurulu’nda milletvekillerinin onayına sunulacaktır.

2. Kanun Teklifinin Amacı

- Türkiye’de iklim değişikliğinin etkilerini en aza indirmek,

- 2053 yılına kadar net sıfır emisyon hedefini gerçekleştirmek,

- Sürdürülebilir kalkınma ve çevresel koruma ilkelerine uygun olarak yasal düzenlemeler getirmek.

3. Uygulama

Kanun teklifinde, belirlenen hedefler doğrultusunda uygulama ve planlama mekanizmaları tanımlanmıştır. Bu kapsamda:

- İlgili kurum ve kuruluşlar, gerekli düzenlemeleri en geç 31 Aralık 2027 tarihine kadar tamamlamakla yükümü olacaktır.

- Cumhurbaşkanı, bu süreyi bir yıla kadar uzatma yetkisine sahip olacaktır

4. Kanun Teklifindeki Yeni Düzenlemeler

- İklim Kanunu teklifindeki 20 yeni madde, 2 geçici madde ve 3 farklı kanunda değişiklik ile İklim Değişikliği Başkanlığı’nın görev ve sorumlulukları belirlenmektedir.

- Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler, kamu yararı gözetilerek alınacak tedbirlere ve düzenlemelere süresinde uymakla ve bunları uygulamakla yükümlü olacaktır.

- Teklifte "Adil geçiş", "Birincil piyasa", "Denkleştirme", "Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)", "Gömülü sera gazı emisyonları", "Gönüllü karbon piyasaları" ve "İklim adaleti" gibi tanımlara yer verilmektedir.

- İklim değişikliği ile ilgili tedbirlerin alınması ve kurumlar arası koordinasyonun sağlanması amacıyla İklim Değişikliği Başkanlığı yetkili organ olarak belirlenmiştir.

- Sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum faaliyetleri, Başkanlık koordinasyonunda ilgili kurum ve kuruluşların iş birliğiyle ulusal ölçekte hazırlanacak ve gerektiğinde güncellenecektir.

- Her ilde, ilin şartlarına uygun strateji ve eylem planlarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlamak amacıyla, Vali Başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu oluşturulacaktır.

- Türkiye Gümrük Bölgesinde ihtal edilen malların gömülü sera gazı emisyonlarını yönetmek amacıyla Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) kurulabilecektir. SKDM’ye ilişkin raporlama, kapsam, içerik, usul ve esaslar Ticaret Bakanlığı tarafından ilgili bakanlıklarla koordineli olarak belirlenecektir.

- İklim Değişikliği Başkanlığı, finansal kaynakları iklim değişikliği ile mücadele yatırımlarına yönlendirmek amacıyla teşvik mekanizmaları geliştirecek ve Türkiye Yeşil Taksonomisini oluşturacaktır.

- İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kurulacak, ulusal tahsisat planlaması hazırlanarak tahsisatların dağıtımı sağlanacaktır. Piyasa istikrarı için esneklik mekanizmaları geliştirilecektir.

- ETS kapsamında doğrudan sera gazı emisyonlarına neden olan işletmeler, faaliyetlerini sürdürebilmek için Başkanlıktan sera gazı emisyon izni almak zorunda olacaktır.

- Tahsisat yükümlülüklerinin bir kısmının karbon kredisi ile karşılanmasına olanak tanıyan denkleştirme mekanizması uygulanacaktır.

- İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kurulacak, ulusal tahsisat planlaması hazırlanarak tahsisatların dağıtımı sağlanacaktır. Piyasa istikrarı için esneklik mekanizmaları geliştirilecektir.

- ETS kapsamında doğrudan sera gazı emisyonlarına neden olan işletmeler, faaliyetlerini sürdürebilmek için Başkanlıktan sera gazı emisyon izni almak zorunda olacaktır.

- Tahsisat yükümlülüklerinin bir kısmının karbon kredisi ile karşılanmasına olanak tanıyan denkleştirme mekanizması uygulanacaktır.