Marka Başvurularında Kullanılan Mal ve Hizmetler Sınıflandırmasında Değişiklik

Türk Patent ve Marka Kurumu (“Türk Patent”), 20.12.2024 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan “Marka Tescil Başvurularına Ait Mal ve Hizmetlerin Sınıflandırılmasına İlişkin Tebliğ” (“Tebliğ”) ile marka tescil başvurularında kullanılan mal ve hizmet sınıflandırma listesinde güncellemeler yapmıştır. Tebliğ ve ekindeki güncel mal ve hizmet listesine buradan ulaşabilirsiniz. Buna göre, 20.12.2024 tarihinden itibaren marka tescil başvurularında bu yeni sınıflandırma listesi kullanılacaktır.

Marka tescil başvurularındaki mal ve hizmet sınıflandırmaları, marka tescili ile sağlanan koruma kapsamının sınırlarının çizilmesi açısından önem taşımaktadır.

Sınıflandırma Listesine Yapılan Eklemeler

Aşağıda belirtilen sınıflara şu eklemeler yapılmıştır:

01-1: Sanayide, bilim sahasında, fotoğrafçılıkta, tarım, bahçecilik ve ormancılıkta kullanılan kimyasallar (sanayide ve bilimde kullanılan biyolojik preparatlar, gıda sanayinde kullanılan pektim, lesitin, enzimler ve koruyucu kimyasallar ile kozmetik üretiminde kullanılan vitaminler, koruyucular ve antioksidan maddeler dahil.).

09-3: Mobil uygulamalar, kripto para birimleri (yazılım), değiştirilemez token (Nitelikli Fikri Tapu).

09-10:  Elektrikli araçlar için şarj istasyonları.

09-17: Yapay zekalı insansı robotlar, laboratuvar robotları, eğitim öğretim amaçlı robotlar, güvenliği gözetleyici robotlar.

10-4: Sağlık amaçlı maskeler.

12-1: Forkliftler, karavanlar (motokaravanlar ve çekme olanlar dahil).

12-17: Dronlar, insansız hava taşıtları.

29-07: Meyve ve sebzelerden yapılmış tatlılar.

37-3: Elektrikli araçlar için taşınabilir şarj ünitesi kiralama hizmetleri.

38-2: Telefon, bilgisayar ve diğer yöntemlerle haberleşme ve buna olanak sağlama hizmetleri; bilgisayar, mobil telefon, akıllı giyilebilir cihazlar yardımıyla görsel ve işitsel mesajların, resimlerin, videoların iletimi hizmetleri, global bilgisayar ağına kullanıcı giriş zamanının kiralanması hizmetleri, internet servisi sağlama hizmetleri, iletişim cihazlarının kiralanması hizmetleri.

39-1: Sağlık turizmi kapsamında, tedavi görmek isteyenler ve refakatçıları için seyahatlerinin düzenlenmesi, transferlerinin sağlanması hizmetleri. Seyahat vizesi ve belgelerini ayarlama hizmetleri.

41-1: Yaşam koçluğu (eğitim) hizmetleri.

41-3: Söz, nişan, kına, düğün, doğum günü etkinlikleri için eğlence planlama hizmetleri.

42-1: Kalite ve standart belgelendirme ile bu amaçlı mal/hizmetlerin test edilmesi. Kara taşıtları oto ekspertiz hizmetleri: Taşıtın kazası olup olmadığını kontrol; taşıtın dış kontrolleri, taşıtın iç kontrolleri, taşıtın alt kontrolleri, taşıtın motor bölümünün kontrolleri, varsa hataların tespiti ve raporlanması hizmetleri.

42-3: Ürün tasarımı hizmetleri (peyzaj tasarımı hariç)..

43-2: Sağlık turizmi kapsamında, tedavi görmek isteyenler ve refakatçıları için konaklama ve konaklama ile ilgili rezervasyon hizmetleri.

44-1: Diş hekimliği hizmetleri, psikologlara ait hizmetler.

44-2: Masaj hizmetleri, kaplıca (SPA) hizmetleri.

45-9: Sosyal ağ oluşturma hizmetleri (internet sitesi vasıtasıyla arkadaş bulma hizmetleri dahil).

45:10: Astroloji danışmanlığı hizmetleri, ruhsal (spiritüel) danışmanlık.

Görüldüğü üzere, Türk Patent sınıflandırma listesinin güncellenmesinde, gelişen teknolojiler ve popülerliği artan konular göz önünde bulundurulmuştur.

Sınıflandırma Listesinin Niteliği

Yukarıda tartışılan liste, marka başvurularında standart olarak kullanılan listedir. EPATS (Türk Patent’in Elektronik Başvuru Sistemi) üzerinden başvuru yapılırken, başvuru sahipleri veya vekilleri, Tebliğ’de yayımlanan listedeki mal ve hizmet sınıflarını bütün olarak ya da ilgili alt sınıfları tek tek seçerek marka başvurusuna dahil edebilecektir.

Tebliğ’de belirtildiği gibi, bu sınıflandırma Türkiye’nin taraf olduğu Nice Sözleşmesi’ne[1] uygun olarak hazırlanmıştır.

Türk Patent nezdinde marka başvurusu yapılırken, Tebliğ’deki standart listeyi kullanmak zorunlu değildir. Marka tescil başvuruları, Nice sözleşmesindeki genel sınıflandırmalara (buradan incelenebilecek) uygun olarak, başvuru sahibinin ihtiyaçları doğrultusunda özel olarak yazılacak mal ve hizmetlerle yapılabilmektedir. Bunun için EPATS’ta standart listedeki sınıflar seçilmeyerek, “99 sınıf ekle” seçeneği kullanılmalıdır.

Başvuruyu alan Türk Patent, markanın yayımından önce özel olarak yazılan sınıflandırmanın Nice Sözleşmesi’ne uygun olup olmadığını ve sınıflandırma ücretinin doğru hesaplanıp ödenip ödenmediğini kontrol edecektir. Sınıflandırma konusunda eksiklik olması durumunda, başvuru sahibine eksikliklerin giderilmesi için iki aylık süre verilecektir.

Türkiye’de marka tescil başvuruları genellikle Tebliğ’de yayımlanan standart listeler üzerinden yapılmaktadır. Bu, başvuru sahiplerine (veya vekillerine) ve Türk Patent’e pratiklik bakımından kolaylık sağlamaktadır.

Ancak, standart listenin kullanılması, marka sicilinin gereksiz yere işgal edilmesine ve kullanılmayan mal ve hizmetler bakımından da tescil yapılmasına neden olabilmektedir. Bu durum, uzun vadede marka sahiplerinin, kullanmama sebebiyle iptal riskiyle karşılaşmalarına ve itiraz süreçlerinde kullanımı ispatlayamamaları sonucunda itirazlarının reddedilmesine yol açabilir.

Bazı durumlarda, Türk Patent’in standart listelerinden uzaklaşarak mal ve hizmetlerin özel olarak yazılması, marka tescil kapsamının daha net çizilmesi bakımından faydalı olabilir. Ayrıca, marka başvurusuna itiraz aşamasında, üçüncü kişiler marka başvurusunun kapsamını daha rahat anlamalarını sağlar. Böylece daha önceki marka sahipleri belki marka başvrusuna itiraz etmekten vazgeçebilir. Bu, markanın tescil edilme ihtimalini artırır. Bu avantajlar, Türkiye’deki marka başvurusuna dayanılarak (rüçhan gösterilerek veya Madrid Protokolü kapsamında) yurt dışında yapılan marka başvuruları için daha da önem kazanmaktadır.

Marka başvurusu mal ve hizmetlerinin özel olarak yazılması, marka sahibinin, kendinden sonra gelen başvuruların benzer mal ve hizmetleri bakımında tesciline itiraz etmesine engel değildir.