On İkinci Kalkınma Planı Resmi Gazete’de Yayımlandı
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan ve 2024-2028 yıllarını kapsayan On İkinci Kalkınma Planı (OKP), 1 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı.
Kalkınma planları, 1963’ten bu yana ülkemizde önemli bir rol oynuyor. Bu planlar, ekonomik konuların yanı sıra eğitim, sağlık ve sosyal güvenlik gibi temel alanlarda da izlenecek politikaları belirliyor. OKP 2024-2028 dönemine ilişkin hedefleri içeriyor ve önümüzdeki 5 yıl boyunca ülke politikalarını belirlemede oldukça etkili olması bekleniyor. Bu kapsamda, OKP temel olarak aşağıdaki beş eksen üzerinde temelleniyor:
Nitelikli insan, güçlü aile ve sağlıklı toplum İstikrarlı büyüme, güçlü ekonomi Yeşil ve dijital dönüşümle rekabetçi üretim Afetlere dirençli yaşam alanları, sürdürülebilir çevre Adaleti esas alan demokratik iyi yönetişim
OKP’de öncelikli sektörler kimya, ilaç ve tıbbi cihaz, elektronik, makine, elektrikli teçhizat, otomotiv ve raylı sistem araçları olarak belirlenmişken; öncelikli gelişme alanları tarım ve gıda, enerji, savunma sanayi ve turizm oldu. Sektörel politikalar arasında sayılan alanlar ise oldukça dikkat çekti. Nitelikli insan ve iş gücü ekseninin bir yansıması olan iş ve yatırım, girişimcilik ve kamu yatırım politikaları için hedefler belirlendi. Bununla birlikte fikri mülkiyet hakları, bilgi ve iletişim teknolojileri, ticaretin ve tüketicinin korunmasının geliştirilmesine yönelik hizmetler başlıkları altındaki hedefler ve öngörüler oldukça önemli. Bu alanlara ilişkin temel hedefleri aşağıda sizler için özetledik.
OKP’de, fikri mülkiyet haklarının korunması ve geliştirilmesi için bir dizi hedef yer alıyor. Plan, fikri mülkiyet bilincini artırmayı, eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarıyla desteklemeyi, özellikle gençlerde ve eğitim kurumlarında bu konuda farkındalık oluşturmayı amaçlıyor. Ayrıca, fikri mülkiyet haklarına ilişkin mahkemelerin personel kapasitesini artırmak, akademik çalışmaları teşvik etmek, lisanslama sistemini geliştirmek ve fikri mülkiyetin ekonomik değerini artırmak için çeşitli adımlar atılacak. Plan, fikri mülkiyetin ticarileştirilmesini teşvik edecek destek programlarını da içeriyor.
OKP’nin bilgi ve iletişim teknolojileri bölümünde ise yerli katma değerin artırılması, ekonominin verimliliğinin ve rekabetçiliğinin artırılması, teknolojide dışa bağımlılığın azaltılması gibi hedefler yer alıyor. Ayrıca, kamu ve özel sektör eliyle işletilen elektronik iletişim altyapılarının rekabetçiliğini ve sürdürülebilirliğini artırmak planlanıyor. OKP aynı zamanda; ulusal genişbant stratejisi, altyapının geliştirilmesi, rekabetin güçlendirilmesi, afet durumlarına hazırlık, yerli ürün ve hizmetlerin desteklenmesi, siber güvenlik stratejisi gibi alanlarda da önemli tedbirler içeriyor.
Açık kaynak kodlu yazılımların gelişimi, küçük ve orta ölçekli işletmelerin dijital dönüşümü, siber güvenlik bilincinin artırılması gibi konular da planın odak noktaları arasında yer alıyor. Plan aynı zamanda ulusal siber güvenliğin sağlanması, veri yönetimi çerçevesinin belirlenmesi, yapay zeka alanındaki teknoloji gelişiminin ve kullanımının desteklenmesi gibi konularda da detaylı politika ve adımlar içeriyor. Kamu-özel sektör işbirliğiyle kaliteli görsel ve işitsel içerik üretimi, markalaşma, ekonomiye katkı gibi alanlarda düzenlemeler yapılması, yayıncılık sektöründe telif haklarının korunması, medya okuryazarlığının artırılması gibi konular da planın önemli hedefleri arasında bulunuyor.
Ticaretin ve tüketicinin korunmasının geliştirilmesine yönelik hizmetler bölümünde ise; rekabetin artırılması, toptan ve perakende ticaretteki aksaklıkların giderilmesi, elektronik ticaretin güvenliğinin artırılması ve tüketici haklarının korunmasına ilişkin hedefler yer alıyor.
Ticarette elektronik işlemler ve perakende ticarette bilgi sistemi gibi altyapıların oluşturulması, toptan ticaretin modernizasyonu, üretici ve tüketicilerin korunması için düzenlemeler yapılması plan kapsamındaki başlıca adımlardan. Bunun yanı sıra, elektronik ticaretin ve e-ihracatın teşvik edilmesi, tüketici hakem heyetlerinin yeniden yapılandırılması ve önemli bir hedef olarak dijital platformlar aracılığıyla tüketici şikayetlerinin çözümüne yönelik platform oluşturulması da öngörülüyor.
Ayrıca, tüketicilerin bilinçlendirilmesi için eğitim faaliyetleri artırılacak, tüketici bilgi sistemleri güncellenecek ve hassas tüketici gruplarının korunmasına yönelik özel önlemler alınacak. Planın odak noktası, elektronik ticaretin güvenliğinin artırılması, tüketici haklarının korunması ve tüketici bilincinin artırılması yönünde çeşitli önlemleri içeriyor.
OKP’nin yürürlükteki mevzuata nasıl yansıyacağı ve bu hedefler doğrultusunda yeni yapılacak düzenlemeler ise merak konusu.
OKP’nin tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.