Sosyal Ağ Sağlayıcıların Yükümlülükleri Hakkında BTK Kararı

01.04.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu’nun (“BTK”) 28.03.2023 tarihli Sosyal Ağ Sağlayıcı Hakkında Usul ve Esaslar başlıklı kararı (“Karar”) uyarınca, sosyal ağ sağlayıcıların yükümlülükleri ile bu yükümlülüklerin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslara açıklık getirilmiştir.

İşbu Karar, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’a (“5651 Sayılı Kanun”) dayanılarak hazırlanmış olup söz konusu kanunda hali hazırda yer verilen sosyal ağ sağlayıcıların yükümlülüklerine ilişkin yeni ve detaylı düzenlemeler getirmektedir. Karar ile birlikte, ilk defa 18.10.2022 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren ağır yükümlülüklerin uygulanmasına açıklık getirilmiştir. Bu sırada, dilerseniz bu yeni yükümlülükler hakkında hazırladığımız ilk bilgi notuna bu link üzerinden ulaşabilirsiniz.

Öncelikle belirtmek gerekir ki, Karar kapsamında belirlenen usul ve esasların uygulanması sosyal ağ sağlayıcının yükümlülükleri, içerik veya yer sağlayıcısı olmasından doğan sorumluluk ve yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacaktır. Ayrıca, internet ortamında yapılan yayının sadece belirli bir kısmında sosyal etkileşim amaçlı içeriğe yer veren gerçek veya tüzel kişiler sosyal ağ sağlayıcı olarak değerlendirilmeyecek olup; kişisel internet siteleri, elektronik ticaret siteleri ve haber siteleri gibi sosyal etkileşim amaçlı içeriğin ikincil ve yan bir hizmet olarak sunulduğu platformlar Karar kapsamı dışında bırakılmıştır.

Sosyal Ağ Sağlayıcıların Temsilci Belirlemesi

İlk defa 2020 yılında yapılan değişiklikle 5651 Sayılı Kanun’da yer verildiği üzere, Türkiye’de günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılar, yetkili en az bir gerçek veya tüzel kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirlemekle yükümlüdür. Türkiye’den günlük erişimi on milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcının temsilcisinin tüzel kişi olması hâlinde temsilcinin, sermaye şirketi şeklinde kurulan şube olması zorunludur. Bununla birlikte, Karar uyarınca sermaye şirketi olarak kurulan şubenin aşağıdaki şartları sağlaması gerektiği belirtilmiştir:

• Türkiye’de kurulmuş ve Türk mevzuatına göre tüzel kişilik kazanmış olması,
• Sosyal ağ sağlayıcının unvanının ayırt edici ibaresi ile sermaye şirketinin kurulduğu ili de içeren ticaret unvanına sahip olması,
• Paylarının tamamının sosyal ağ sağlayıcıya ait olması,
• Şirket sözleşmesinde sosyal ağ sağlayıcının bünyesinde ve sosyal ağ sağlayıcıya bağlı olduğunu belirtmesi,
• Esas sermaye tutarının en az 100.000.000,00 (yüz milyon) Türk Lirası olması,
• Şirket sözleşmesinde, sosyal ağ sağlayıcı tarafından teknik, idari, hukuki ve mali yönden tam yetkili ve sorumlu kılındığının açıkça belirtilmesi.

Ek olarak; gerçek kişi yahut tüzel kişi olması fark etmeksizin temsilcilerin ilişkin mevzuattan kaynaklanan kriterleri sağladığına ilişkin belgeler BTK’ya gönderilmelidir. Gönderilen bilgi ve belgelerde değişiklik olması durumunda ise bu değişiklikleri içeren bilgi ve belgeler derhal ve en geç 72 saat içinde BTK’ya bildirilmelidir.

Kişiler Tarafından Yapılan Başvuruların Cevaplandırılması

5651 Sayılı Kanun uyarınca, sosyal ağ sağlayıcı, kendisine yapılan başvurulara cevap vermekle yükümlüdür. Karar ile birlikte, sosyal ağ sağlayıcılara, kişiler tarafından yapılacak başvuruların Türkçe dil seçeneği kullanılarak yapılabilmesini sağlama ve Türkçe yapılan başvurulara Türkçe yanıt verme yükümlülüğü getirilmiştir.

Kişiler tarafından yapılan başvuruların cevaplandırılması yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya 5.000.000,00 (beş milyon) Türk Lirası idari para cezası verilecektir.

Raporlama

Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan sosyal ağ sağlayıcı, kendisine bildirilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasına ve kişiler tarafından yapılacak başvurulara ilişkin bilgileri içeren Türkçe hazırlanmış raporları altı aylık dönemlerle Kuruma bildirmekle yükümlüdür. 1 Ocak – 30 Haziran dönemini kapsayan raporların Temmuz ayı içinde, 1 Temmuz – 31 Aralık dönemini kapsayan raporların ise Ocak ayı içinde gönderilmesi gerekmektedir.

Raporlama yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya Başkan tarafından 10.000.000,00 (on milyon) Türk Lirası idari para cezası verilecektir.

Reklam Kütüphanesi

5651 sayılı Kanun kapsamında Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan sosyal ağ sağlayıcı, reklam kütüphanesi oluşturmakla yükümlüdür. Reklam kütüphanesinin içeriğinde; reklamın içeriği, türü, reklam veren, reklamın yayında kaldığı dönem, reklamın hedef kitlesi ve hedef kitlesinin belirlenmesinde kullanılan parametreler, reklamın ulaştığı kişi veya grup sayısı gibi hususlara yer verilmelidir. Sosyal ağ sağlayıcı reklam kütüphanesine kolayca görülebilecek ve doğrudan erişilebilecek şekilde internet sitesinde yer vermek zorundadır.

Reklam kütüphanesine ilişkin yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya Başkan 10.000.000,00 (on milyon) Türk Lirası idari para cezası verilecektir.

Çocuklara Özgü Ayrıştırılmış Hizmet Sunulması ve Kullanıcı Haklarının Korunması

Karar kapsamında, sosyal ağ sağlayıcı, çocuk olduğu anlaşılabilen kullanıcılara sunulan içerik, reklam ve diğer hizmetlerde aşağıdaki hususları dikkate almakla yükümlüdür;

• Çocuğun yaşı,
• Çocuğun üstün yararının gözetilmesi,
• Çocuğun fiziksel, psikolojik ve duygusal gelişiminin korunması,
• Çocuğa yönelik cinsel istismar ve ticari sömürü risklerinin önlenmesi,
• Çocuğa ait kişisel verilerin korunmasında yüksek düzeyde gizlilik ayarları ile asgari düzeyde veri işlenmesinin sağlanması,
• Sözleşme, kullanıcı ayarları ve veri politikaları gibi hususların çocuğun anlayabileceği şekilde sunulması.

Öte yandan, Karar ile birlikte, sosyal ağ sağlayıcılar Türkiye’den erişen kullanıcıları doğrudan veya dolaylı şekilde etkileyen kullanıcı hesaplarına ilişkin önemli güvenlik ihlâllerinin tespitinden itibaren en geç 72 saat içerisinde bu durum hakkında BTK’yı ve kullanıcıları Türkçe açık ve anlaşılır şekilde bilgilendirmekle yükümlü hale gelmiştir.

Ek olarak, sosyal ağ sağlayıcı, ele geçirilen veya başkasını taklit eden hesaplara yönelik Türkçe, açık, anlaşılır ve kolaylıkla ulaşılabilir bir başvuru mekanizması kurmak ve başvuruları makul süre içinde sonuçlandırmak ile yükümlü tutulmuştur.

Günümüzde sosyal ağ kullanımının artması sonucunda, sosyal ağ sağlayıcılar hakkında düzenlemelerin arttığı gözlemlenmektedir. Karar ile birlikte düzenlenen yeni usul ve esaslar ile Türkiye’de sosyal ağ sağlayıcıların yükümlülüklerine ilişkin sınırlar daha belirgin hale getirilmiştir.

Karar metnine bu link üzerinden ulaşabilirsiniz.

Farklı konudaki yazılarımıza ulaşmak için bu linkten the Bulletin’e üye olabilirsiniz.

Tagged with: Media, Entertainment, Sosyal Ağ Sağlayıcı, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu, BTK, Reklam, Reklam Kütüphanesi, 5651, NSN Law Firm, Bilge Derinbay, Hande Ulker Pehlivan, Irem Sevinc Canturk