Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’da 2025 Yılı Mart Ayında Yapılan Değişiklikler ve Etkileri

Giriş

2025 yılında, dövizle yapılan sözleşmelere ilişkin mevcut düzenlemelerde önemli bir değişikliğe gidilerek, Resmî Gazete'de yayımlanan 2025-32/72 sayılı Tebliğ ile Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar'da yeni düzenlemeler hayata geçirilmiştir. Bu değişiklikler, önceki düzenlemelerle karşılaştırıldığında, dövizle yapılacak işlemler konusunda geçmişte olduğu gibi daha esnek bir yaklaşım benimsendiğini göstermektedir. Önceki düzenlemeler ile yapılan yeni değişiklikleri ve bunların potansiyel etkileri aşağıda detaylı biçimde aktarılmaktadır.

32 Sayılı Karar ve Geçmiş Düzenlemeler

1989 yılında yürürlüğe giren 32 Sayılı Karar ile Türkiye’de döviz alım-satımına ve kullanımına ilişkin yasal çerçeve serbestleştirilmiş; bu kapsamda dövizle yapılan işlemler üzerindeki kısıtlamalar kaldırılmıştır. Ancak 2018 yılında döviz kurlarında yaşanan sert dalgalanmalar ve ekonomik istikrarsızlıklar nedeniyle dövizle yapılan belirli işlemler kısıtlanmış, bu kapsamda, Türkiye'de yerleşik kişilerin kendi aralarında yapacakları gayrimenkul satışı, kira, taşıt kiralama, menkul satışı gibi pek çok sözleşmede dövizle işlem yapma yasağı getirilmiştir.

2018 yılında getirilen düzenleme, belirli alanlarda istisnalar tanımakla birlikte, genel olarak döviz cinsinden sözleşme yapma ve ödeme konusunda ciddi sınırlamalar getirmiştir. 2019 ve 2022 yıllarında yapılan ek düzenlemelerle, belirli sözleşme türlerinde dövizle işlem yasağı sıkılaştırılmış, özellikle menkul satış sözleşmesi kapsamında dövizle ödeme yapma zorunluluğu kaldırılmış ve bu ödemelerin yalnızca Türk Lirası olarak yapılması şart koşulmuştur.

2025 Yılında Yapılan Değişiklikler

06.03.2025 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 2025-32/72 sayılı Tebliğ ile, 32 Sayılı Karar'ın önemli maddelerinde değişikliğe gidilmiştir. Bu değişiklikler şu şekildedir:

Taşıt satış/kiralama dışındaki menkul satış sözleşmelerinde dövizle ödeme yasağı kaldırıldı. Daha önce, menkul satış sözleşmelerinde döviz cinsinden bedel belirlenebilse de, ödemeler yalnızca Türk Lirası cinsinden yapılabilmekteydi. Yeni düzenlemeyle, taşıt satışı haricinde menkul satış sözleşmelerinde hem sözleşme bedeli hem de ödemeler dövizle gerçekleştirilebilecektir.

8. Maddenin 15. Fıkrasında Düzenleme Yapıldı. Bu fıkrada yer alan "kararlaştırılması, ödenmesi ve kabul edilmesi" ibaresi "kararlaştırılması" olarak değiştirilerek, sözleşme serbestisinin alanı genişletilmiştir.

Yeni Düzenlemelerin Etkileri

Yeni düzenleme ile, 2018'de getirilen ve belirli alanlarda sınırlandırılan dövizle ödeme yasağının bir kısmı esnetilmiş olmaktadır. Bu da piyasada dövize dayalı işlemlerin artabileceği, şahıs ve firmaların daha esnek işlem yapmaları anlamına gelmektedir.

Diğer yandan bu değişiklikler ile özellikle, dövizle ödeme yasağının kısmen kaldırılması, ithalat ve ihracat yapan firmalar başta olmak üzere dövizle işlem yapan şirketler için büyük bir kolaylık sağlayacaktır.

Ancak, bu düzenlemenin Türk Lirası'ın istikrarını etkileyebilir, döviz talebini artırabilir ve bu durum döviz kurlarında dalgalanmalara neden olabilir.

Sonuç

2025-32/72 sayılı Tebliğ ile yapılan değişiklikler, dövizle yapılan işlemler konusunda son yıllara göre daha esnek bir yönelim gösterildiğini ortaya koymaktadır. Bu durum, işletmelerin finansal işlemlerini kolaylaştırırken, döviz kurlarındaki olası dalgalanmalar karşısında risk yönetimi stratejilerinin önemini artırmaktadır. İşletmelerin, yeni düzenlemeler ışığında finansal planlamalarını gözden geçirmeleri ve döviz riskine karşı gerekli önlemleri almaları tavsiye edilmektedir.