Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapıldı

I. Giriş

15.06.2012 tarihinde 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da (“Teşvik Kararı”) 29.08.2024 tarihli 32647 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 8860 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı (“Karar”) ile değişiklikler yapılmıştır.

Karar’ın metnine buradan ulaşabilirsiniz.

II. Teşviklere İlişkin Genel Bilgi

Teşvik Kararı’nın 4. maddesinin 5. fıkrasının aşağıda alıntılanan bentlerinde belirtildiği üzere aynı kararın 8. maddesindeki kriterleri sağlamaları karşılığında stratejik yatırımlara verilecek destek unsurları şunlardır:

a) Gümrük vergisi muafiyeti

b) KDV istisnası

c) Vergi indirimi

ç) Sigorta primi işveren hissesi desteği

d) Yatırım yeri tahsisi

e) Faiz veya kâr payı desteği

f) KDV iadesi

g) Gelir vergisi stopajı desteği

ğ) Sigorta primi desteği

(g) ve (ğ) bentleri sadece “6 ncı bölgede gerçekleştirilecek ve/veya Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen yatırımlar için” geçerli olup 6. bölge büyük oranda, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi illeri ve Çanakkale’nin Bozcaada ve Gökçeada ilçelerinden oluşmaktadır.

Teşvik Kararı’nın 7. maddesinde ise sayılan unsurlardan yararlanılabilmesi için “makroekonomik programlar ve arz-talep dengesi dikkate alınarak yapılacak sektörel, malî ve teknik değerlendirmeler çerçevesinde” yatırıma konu projenin ilgili kamu otoritesince uygun görülmesi ve buna ilişkin teşvik belgesi düzenlenmesi gerekmektedir.

III. Faiz ve Kâr Payı Desteğinin Faiziyle Geri Alınmasına İlişkin Düzenleme

Bu teşvik unsurlarından yukarıda (e) bendinde yer alan “faiz veya kâr payı desteği”nin verilişine ilişkin usul ve esaslar ise Teşvik Kararı’nın 11. maddesinde düzenlenmiştir. İlgili maddenin değiştirilen 13. fıkrası uyarınca, verilen teşvik belgesinin iptal edildiği veya yatırımcıya kısmi müeyyide uygulandığı durumlarda, yatırımcının devletten aldığı fazladan faiz veya kâr payı desteği tutarı, her bir ödemenin yapıldığı tarihten itibaren Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 51. maddesinde belirtilen gecikme zammı oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile kendisinden geri alınacaktır. Değiştirilen hükmün geçmişe etkili olarak da uygulanmasına imkân sağlamak amacıyla, yeni hükmün, Teşvik Kararı “ve daha önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgelerine de” uygulanacağı düzenlenmiştir.

IV. Güneş Paneli Üretimi Teşvikine İlişkin Sınırlayıcı Düzenleme

Karar’ın 2. maddesinde, Teşvik Kararı’nın “Teşvik Edilmeyecek veya Teşviki Belirli Şartlara Bağlı Yatırım Konuları” başlıklı 4 no.lu ekinin II/B bölümüne, 3. sırada olacak şekilde, fotovoltaik güneş paneli üreticilerine verilecek teşviki teknik bir şarta bağlayan bir düzenleme eklenmiştir. Buna göre; fotovoltaik güneş paneli üretimi alanında yatırım yapan kişilerin teşvikten yararlanabilmeleri için, yatırım yaptıkları üretim sürecinin “ingot dilimleme aşamasından veya öncesindeki bir aşamadan başlayarak üretilen güneş hücresi ile entegre olması” gerekecek olup teşviğin ilgili üretim tesisinin hücre üretim kapasitesini aşmayacak şekilde verileceği ifade edilmiştir.

Son olarak, Teşvik Kararı’nın 8 no.lu ekinde yer alan “Gümrük Vergisi Muafiyetinden Yararlanamayacak Makine ve Teçhizat Listesi” Karar’ın ekinde yer alan şekilde güncellenmiştir.

Sonuç

Karar ile yapılan değişiklikler, stratejik yatırımlara verilen teşviklerin daha titiz değerlendirilmesi ve belirli alanlarda sınırlamalar getirilmesi yönünde önemli adımlar içermektedir. Özellikle faiz ve kâr payı desteğinin geri alınmasına ilişkin düzenleme, yatırımcılara sağlanan desteklerin etkin kullanımını sağlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca, güneş paneli üretimi gibi belirli sektörlerde teşviklerin daha spesifik şartlara bağlanması, teşvik sisteminin verimliliğini artırmayı hedeflemektedir.