Kripto Varlıklara İlişkin Düzenlemeler Dur Durak Bilmiyor
Kripto varlıklara yönelik önemli düzenlemeler içeren, Sermaye Piyasası Kanununda (Kanun) Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 2 Temmuz 2024’te Resmî Gazete’de yayımlanmış ve geçiş̧ hükümleriyle birlikte yürürlüğe girmiş; kripto varlık hizmet sağlayıcı şirketlerin kuruluşlarına, ortaklarına, yöneticilerine ve sermayelerine yönelik ilke ve esasları belirlemek konusunda Sermaye Piyasası Kurulu (Kurul) yetkili kılınmıştı.
Kurul, 8 Ağustos 2024’te ilk ilke kararını yayımlamıştı. Kararda; kripto varlık alım satım, ilk satış ya da dağıtım, takas, transfer, bunların gerektirdiği saklama ve belirlenebilecek diğer işlemlerin bir veya daha fazlasının gerçekleştirildiği platformlar için gerekli ilke ve esaslar yer alıyordu.
Gelinen aşamada Kurul, yeni ilke kararını (Karar) yayımladı. Karar’da, müşteri nakitlerinin saklanmasında farklı uygulamalar olduğu, müşteri emirlerinin sosyal medya üzerinden alındığı ve kripto varlıkların listelenmesi konusunda düzenleme yapılması gerektiği belirtiliyor. Ayrıca, kripto varlık platformlarının reklam, duyuru ve yatırımcı koruma konularında da düzenlemeye ihtiyaç duyulduğu vurgulanıyor.
Karar’da yer verilen başlıca ilke ve esaslar aşağıdaki gibi:
– Müşteriler adına açılan hesaplar, platform müşterilerine ait olduğu açıkça belirtilerek tanımlanmalı ve belirlenen amacın dışında kullanılmamalı.
– Müşteri emirleri yalnızca platformların belirttiği internet siteleri, mobil uygulamalar veya kayıtlı telefonlar aracılığıyla alınmalı. Aksi takdirde diğer yöntemlerle alınan emirlerin izinsiz faaliyet sayılacağı düzenlendi.
– Müşterilerden elden nakit alımı veya teslimi gibi işlemler yasaklandı.
– WhatsApp, Telegram gibi sosyal medya platformları üzerinden müşteri emirleri alınamayacağı düzenlendi.
– Müşterilere ait nakitlerin bankalarda tutulmasının zorunlu olduğu vurgulanarak, müşteri adına açılan hesapların başka bir amaçla kullanılamayacağının altı çizildi.
– Kurul'un önceki ilke kararında da vurgulandığı üzere platformların, müşterilerin nakit transferlerini yalnızca yetkili bankalar veya kuruluşlar aracılığıyla gerçekleştirmeleri gerektiği yeniden vurgulandı.
– Emirlerin log kayıtlarının zaman damgasıyla saklanması için gerekli altyapının oluşturulması ve kayıtların 8 Kasım 2024’ten itibaren bu şekilde tutulması zorunlu hale getirildi.
– NFT'ler ile sadece sanal oyunlarda kullanılan varlıkların kapsam dışında olduğu düzenleniyor. Faaliyette bulunanlar listesindeki platformların bu varlıkları listelediklerinde uyarı koymaları ve Kurul’a bildirimde bulunmaları gerektiği de ifade edildi.
– P2P pazar yerlerinde kendi adına fakat başkası hesabına ticari amaçla düzenli işlem yapılması faaliyetlerinin 8 Kasım 2024’e kadar sonlandırılması gerektiği düzenlendi. Zira, bu faaliyetlerin izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı olarak değerlendirebileceği belirtildi.
– Platformların reklam, ilan ve duyurularında objektif olmaları, yanıltıcı bilgi kullanmamaları zorunlu hale getirildi.
– Herhangi bir yöntemle platforma müşteri kazandıran kişilere veya kazandırdıkları müşterilere, herhangi bir menfaat veya faydanın sağlandığı promosyon kampanyaları düzenlenmeyeceği ifade edildi.
– Getiri vaadi sunan (staking) veya belirli kripto varlıklara yatırım yönlendiren promosyon kampanyaları yasaklandı.
– Ödünç kripto varlık işlemleri, kredi verme amacı taşıyan işlemler ve kaldıraçlı işlemler yasaklandı.
– Platformların, Merkezi Kayıt Kuruluşu'na veri transferi için gerekli teknik altyapıyı sağlayarak, MKK’nın öngöreceği şekil ve takvim çerçevesinde sistem entegrasyonu yapmaları gerektiği düzenlendi.
– Kripto varlıklar müşterilerin cüzdanlarında saklanmıyorsa, platformların 8 Kasım 2024’e kadar cüzdan anahtarlarının kontrolünü sağlaması gerektiği belirtildi.
Bu ilke Karar, kripto varlık sektöründe düzenin sağlanması ve yatırımcı güvenliğinin artırılması açısından dönüm noktalarından biri olacak. Karar’a uyum sağlamak, platformların faaliyetlerini şeffaf ve yasal çerçevede sürdürmelerini zorunlu hale getirirken, sektörde kalıcılık ve güven inşa etmek için de kritik bir adım olacak.
Karar’ın tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.