MASAK, Tüzel Kişilere Uzaktan Kimlik Tespiti Yapılabilmesi için Gerekli Yasal Düzenlemeyi Gerçekleştirdi
Geçtiğimiz günlerde bankaların tüzel kişilerin uzaktan kimlik tespitini gerçekleştirmesi Bankalarca Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmelik’te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile mümkün kılınmıştı, detaylarını bu yazımızda bulabilirsiniz. 1 Haziran 2023’te yürürlüğe giren ilgili düzenleme uyarınca tüzel kişilerin uzaktan kimlik tespiti yöntemiyle banka müşterisi olabilmesi mümkün olsa da Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) mevzuatı anlamında bu konu henüz düzenlenmemişti ve tüzel kişilerin bu yöntemle müşteri olması MASAK düzenlemelerine uygun değildi. Nitekim bankalar, MASAK mevzuatına da uymakla yükümlü olduklarından, uzaktan kimlik tespitine dair MASAK Sıra No:19 Genel Tebliği’ndeki “müşteri” tanımının tüzel kişileri kapsayacak şekilde düzenlenmesi gerekiyordu.
Gelinen aşamada, MASAK mevzuatında ilgili değişiklikler gerçekleştirildi ve 11 Ağustos 2023 tarihli Resmi Gazete’de Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ (Sıra No: 24) (Değişiklik Tebliği) yayımlandı. Değişiklik talebiyle birlikte tüzel kişilere müşteri tanımı içerisinde yer verildi. Böylece tüzel kişiler de “uzaktan kimlik tespiti yapılabilecek kişiler” arasına eklendi. Başta bankalar olmak üzere kendi mevzuatlarında tüzel kişiler ile uzaktan kimlik tespiti yöntemi ile sözleşme kurabilecek MASAK yükümlülerinin bu faaliyeti MASAK düzenlemelerine de uyumlu hale gelmiş oldu.
Değişiklik Tebliği kapsamındaki esaslı değişiklikleri aşağıda sizler için derledik:
- Tanımlar başlığı altında uzaktan kimlik tespiti sırasında kimlik belgesinin doğrulanmasına ilişkin yöntemlerle ilgili aşağıdaki iki yeni kavrama yer verildi:
Yakın Alan İletişimi: Elektronik cihazların güvenilir, temassız işlem yapabilmesini ve sayısal içeriğe ve/veya elektronik cihazlara erişimini mümkün kılan, veri okuma ve yazmakta kullanılan kısa menzilli kablosuz teknoloji olarak, ve
Güvenlik Unsurları: Kimlik belgesinde yer alan ve beyaz ışık altında görsel olarak ayırt edilebilen güvenlik ögeleri olan giyoş, gökkuşağı baskı, optik değişken mürekkep, gizli görüntü, hologram ve mikro yazı ile fotoğraf ve imzadan oluşan görsel güvenlik unsurları olarak tanımlandı.
- Uzaktan kimlik tespiti söz konusu olduğunda sürecin çevrimiçi, kesintisiz, görüntülü ve gerçek zamanlı olarak yürütülmesi gerektiği düzenlendi. Ayrıca uzaktan kimlik tespiti sürecinin tamamının, sürecin tüm adımlarını içerecek ve denetlenebilir olmasını sağlayacak şekilde kayıt altına alınması ve saklanması da zorunlu hale getirildi. Uzaktan kimlik tespitinin teknik anlamda nasıl gerçekleştirileceğine dair de bazı değişiklikler düzenlemede yer alıyor.
- Uzaktan kimlik tespiti sürecinin kısmen veya tamamen hizmet alımı suretiyle gerçekleştirilmesi durumunda hizmet alınacak kuruluşların TS EN ISO/IEC 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi sertifikası sahibi olmaları zorunlu kılındı.
- Uzaktan kimlik tespitinde müşteri temsilcisi tarafından gerçekleştirilen işlemlerin kısmen veya tamamen, çevrimiçi ve yapay zekâ temelli yöntemlerle de yapılabileceği düzenlendi. İlgili süreçlerde yapay zekâ kullanımına dair detaylara da Değişiklik Tebliği’nde yer verildi.
Değişiklik Tebliği 11 Ağustos 2023’te yürürlüğe girdi. İlgili düzenlemeyle birlikte, bankaların uzaktan kimlik tespitiyle müşteri edinimine ilişkin yasal zeminin oluşturulma süreci, kapsama tüzel kişilerin de dahil edilmesiyle büyük ölçüde tamamlandı. Nitekim, Değişiklik Tebliği’ne yeni tanımların eklenmesi ve süreçte atılacak adımların düzenlenmesi uygulama birliği oluşturulması açısından büyük önem taşıyor.
Değişiklik Tebliği’nin tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.