Vergi Kanunlarında Değişiklikler İçeren Torba Yasa Teklifi Meclise Sunuldu

Vergi kanunlarında değişiklikler içeren, Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (“Teklif”) 16 Temmuz 2024'te Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sevk edildi. Temmuz ayının sonuna kadar yasalaşması beklenen Teklif’ten önemli başlıklar aşağıda özetlenmiştir.

Çalışanlara Hisse Verilmesi (Madde 2): Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kriterlere göre teknogirişim şirketi niteliğini haiz işverenlerce; hizmet erbabına bedelsiz veya indirimli olarak verilen ve ücret niteliğinde kabul edilen pay senetlerinin, verildiği tarihteki rayiç değerinin o yıldaki bir yıllık brüt ücret tutarını aşmayan kısmının gelir vergisinden istisna tutulması öngörülmektedir.

Gelir Vergisi Mükellefleri için Hasılat Tespiti (Madde 3): Belirli dönemlerde yoklama yoluyla yapılan hasılat tespiti sonucunda, tespit edilen hasılat ile mükelleflerin beyanları arasında %20’yi aşan oranda fark bulunması halinde, mükelleflerin izaha davet edilmesi öngörülmektedir. İzahın yeterli görülmemesi halinde ise Teklif ile, tespit edilen hasılat üzerinden vergi tarh edilmesinin önü açılmıştır.

Gelir ve Kurumlar Vergisi Kesintileri (Madde 4-33-34): Ticari kazanç elde eden gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerine yapılan bazı ödemelerden, gelir ve kurumlar vergisi kesintisi yapılmasına imkan sağlanmaktadır.

Sahte Belge Düzenleyenlere Teminat (Madde 5): Münhasıran sahte belge düzenleme amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiği tespit edilenlerden ve bunlarla ilişkili olanlardan; başka bir şirkette kanuni temsilci veya %10’dan fazla ortak olduklarında, bu şirketlerden teminat gösterilmesi istenmektedir. İlgili kişilerin şirket ile ilişkisinin kesilmemesi ve teminat gösterilmemesi durumunda ise özel usulsüzlük cezası kesilmesi öngörülmektedir.

Vergi Usulsüzlük Cezalarının Artırılması (Madde 9-13): Teklif ile, kayıt dışılıkla mücadele kapsamında usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının tutarları artırılmaktadır.

Vergi Asılları Uzlaşmanın Kapsamı Dışına Çıkarılmıştır (Madde 14-16): Vergi Usul Kanununun uzlaşma müessesesini düzenleyen hükümlerinde değişiklik yapılarak, vergi asıllarının uzlaşma kapsamından çıkarılması öngörülmektedir. Bu değişikliğin, Teklif’in yasalaşması sonrasında yapılan uzlaşma başvuruları için geçerli olacağı yönünde bir geçiş düzenlemesi de bulunmaktadır.

Birleşme, Devir ve Bölünme İşlemlerinde KDV İncelemesi Zorunluluğu (Madde 19): Birleşme, devir ve bölünme işlemlerinde; devreden KDV ve iade hakkının 5 takvim yılı kriterine bağlı olmaksızın vergi incelemesi yoluyla yeni şirkete devrine izin verileceği düzenlenmektedir.

Yüklenilen KDV'nin İndirimi (Madde 20-23): Teklif’te yüklenilen KDV'nin indiriminin 5 takvim yılı ile sınırlandırılması ve bu süre sonunda indirilemeyen KDV'nin yapılacak vergi incelemesi ile gider olarak dikkate alınmasına yönelik düzenleme yer almaktadır.

Serbest Bölgelerde İstisnanın Sınırlandırılması (Madde 25): Teklif’te serbest bölgelerde faaliyette bulunan işletmelere sağlanan kazanç istisnasının ihracat gelirleri ile sınırlandırılması yönünde düzenleme yer almaktadır.

Yatırım Fonu ve Ortaklıklarına İlişkin İstisnanın Şarta Bağlanması (Madde 32): Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-a hükmüne yapılan ilave ile; bu madde kapsamında yer verilen istisnadan yararlanılması, fon ve ortaklıkların (emeklilik yatırım fonları hariç) sahip oldukları taşınmazlardan elde ettikleri kazançların en az %50'sinin elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin, verilmesi gereken ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar kâr payı olarak dağıtılması şartına bağlanmıştır.

Yerel Asgari Kurumlar Vergisi (Madde 36): Kurumlar vergisi mükelleflerine Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi getirilmesi öngörülmektedir. Asgari kurumlar vergisinin ise; kurum kazancından, Teklif’te öngörülen indirim ve istisnalar düşüldükten sonra kalan kurum kazancının %10'undan az olmayacağı düzenlenmiştir.

Küresel Asgari Kurumlar Vergisi (Madde 37-50): Teklif’te, çok uluslu işletme gruplarının, belirli eşikleri aştığında tahsil edilmesi öngörülen Küresel Asgari Kurumlar Vergisi’ne ilişkin düzenlemeler ile Yerel Asgari Kurumlar Vergisi’ne ilişkin ortak düzenlemelere yer verilmektedir.

Yurt Dışı Çıkış Harcı (Madde 51): Yurt dışına çıkış harcı 500 TL olarak belirlenmiş olup bu tutarın her yıl yeniden değerleme oranında artırılması öngörülmektedir.

Teklif’e ilişkin görüşmelere bu hafta başlanması ve Temmuz ayı sonuna kadar Teklif’in yasalaşması beklenmektedir.