7.000 TL'yi Aşan Tutardaki Tahsilat ve Ödemelerin Finansal Kurumlar Aracılığıyla Yapılması Zorunluluğu

Ticari hayatta karşılaşılan sorunların başında tacirlerin birbirlerine veya tacir olmayanlara yapmış oldukları ödemelerin ispat edilebilirliği hususu gelmektedir. Yapılan ödemelerin ispatı hususunda Hukuk Muhakemeleri Kanunu açısından temel kural, 2023 yılı itibariyle 14.800 TL üzerindeki ödemelerin senetle ispatının zorunluluğudur. Yani tutar bakımından bu ispat sınırının üstündeki işlemler kural olarak yalnız senet ile ispat edilebilir. Bu nedenle tacirler tarafından herhangi bir finansal kurum aracılığı olmadan yahut herhangi bir belge düzenlenmeden elden yapılan ödemelerin ispatının zorluğu hem vergisel yükümlülüklere dair mevzuata dair aykırılıklara yok açmakta hem de çeşitli davalarda söz konusu ödemelerin yapıldığının ispatını zorlaştırmaktadır. Bu kapsamda belirtilen sorunların yaşanmasının önüne geçmek için 24/12/2015 tarihli ve 29572 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Sıra No: 459 (Tebliğ) ile birtakım düzenlemeler yapılmıştır.

Tebliğ ile birlikte 213 sayılı Vergi Usul Kanunu m.232/1 kapsamında fatura almak zorunda olan birinci ve ikinci sınıf tüccarların, serbest meslek erbabının, kazançları basit usulde tespit olunan tüccarların, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin, vergiden muaf esnafın  kendi aralarında veya başkaları ile yapacakları 7.000 TL’yi aşan tutardaki her türlü tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapmaları ve bu tahsilat ve ödemeleri söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik etmeleri zorunlu kılınmıştır. Bu kapsamda örneğin;

• Her türlü mal teslimi veya hizmet ifasına ilişkin tahsilat ve ödemelerin,
• Avans, depozito, pey akçesi gibi suretlerle yapılacak tahsilat ve ödemelerin,
• İşletmelerin kendi ortakları ve/veya diğer gerçek ve tüzel kişilerle yaptığı her türlü tahsilat ve ödemelerin,

belirlenen haddi aşması durumunda, aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması ve bu işlemlerin söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik edilmesi zorunludur.  

Yine, Tebliğ’e göre, aynı günde aynı kişi veya kurumlarla yapılan işlemlerin toplam tutarının 7.000 TL’yi aşması durumunda, işlemlerin her biri işlem bazında belirlenen haddin altında kalsa bile, toplam tutarın 7.000 TL’yi aştığı işlemden itibaren yapılan her bir işleme konu tahsilat ve ödemelerin de aracı finansal kurumlar aracılığıyla yapılması zorunlu kılınmıştır. Bununla birlikte tahsilat ve ödemeye konu işlem tutarının 7.000 TL’yi aşması halinde de, bedelin farklı tarihlerde kısmen ödenmesinde işlemin toplam tutarı dikkate alınarak ve her bir tahsilat ve ödeme, tevsik zorunluluğu kapsamında aracı finansal kurumlar kanalıyla gerçekleştirilecektir.

Tahsilat ve ödemelerin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması zorunluluğuna uyulmaması durumunda Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer Madde 355 hükmüne göre; işleme konu tutarın % 5’i tutarında özel usulsüzlük cezası kesileceği, 1 yıl için kesilecek özel usulsüzlük cezasının ise 2023 yılı için 5.500.000 TL’yi geçemeyeceği düzenlenmiştir.

Son olarak belirtmek gerekir ki aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması zorunlu bulunan tahsilat ve ödemelerin bu kurumlarca düzenlenen belgelerle (dekont, hesap bildirim cetveli, alındı vb.) tevsiki zorunludur. Tevsik zorunluluğu kapsamında yapılan işlemler için aracı finansal kurumlar tarafından düzenlenen belgeler yapılan işlemi değil, o işleme ilişkin tahsilat veya ödemeyi tevsik etmektedir. Dolayısıyla tahsilat ve ödemelerin tevsik zorunluluğu kapsamında aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması, bu zorunluluğu ortaya çıkaran işleme ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu’nda yer alan belgeleri düzenleme zorunluluğunu ortadan kaldırmayacaktır.

Tagged with: Gökçe, Aslıhan Kayhan, Başak Taş, Commercial & Corporate