Sosyal Ağ Sağlayıcılar Hakkında Yeni Usul ve Esaslar Yayımlandı

Şirket Kurmaya ilişkin Yükümlülükler

BTK, aşağıdaki yükümlülükleri sağlayan sermaye şirketinin temsilci olarak kabul edileceğini belirtmektedir:

• Sosyal ağ sağlayıcının unvanının ayırt edici ibaresi ile sermaye şirketinin kurulduğu ili de içeren (örneğin, İstanbul) ticaret unvanına sahip olmalıdır.
• Paylarının tamamı sosyal ağ sağlayıcıya ait olmalıdır.
• Şirket sözleşmesinde sosyal ağ sağlayıcının bünyesinde ve sosyal ağ sağlayıcıya bağlı olduğu belirtilmelidir.
• Esas sermaye tutarı en az 100 milyon Türk Lirası olmalıdır.
• Şirket sözleşmesinde, sosyal ağ sağlayıcı tarafından teknik, idari, hukuki ve mali yönden tam yetili ve sorumlu kılındığı açıkça belirtilmelidir.

Yukarıdaki şartların varlığını ispat edecek belgeler ile aşağıda sayılan belgeler BTK’ya sunulmalıdır:

• Şirket sözleşmesi,
• Ticaret sicil gazetesi ve diğer kuruluş belgeleri,
• İmza sirküleri veya temsilci kuruluşun sorumlu kişilerinin yetkilendirildiğini gösteren diğer belgeler (yani, temsilcinin imza yetkilileri),
• İmza yetkililerinin kimlik ve iletişim bilgileri

Ek olarak, sosyal ağ sağlayıcının Türkiye’den günlük erişiminin 10 milyonu aşmadığı hallerde, temsilcinin gerçek kişi olması durumunda, bu temsilcinin Türk vatandaşı ve Türkiye’de mukim olduğunu gösterir belgeler de BTK’ya sunulmalıdır.

Söz konusu bilgi ve belgelerdeki değişiklikler derhal ve en geç 72 saat içerisinde BTK’ya bildirilmelidir.

Temsilcinin Görevleri

Temsilci aşağıdaki görevleri yerine getirmelidir:

• BTK, Erişim Sağlayıcıları Birliği veya idari makamlarca gönderilen tebligat, bildirim veya taleplerin gereğinin yerine getirilmesi,
• Kişiler tarafından yapılacak başvuruların cevaplanması,
• Raporlama yükümlülüğünün yerine getirilmesi (altı aylık (şeffaflık) raporlar),
• Sosyal ağ sağlayıcının içerik veya yer sağlayıcı olmasından doğan yükümlülüklerin yerine getirilmesi,
• İnternet Kanunu kapsamındaki diğer yükümlülüklerin yerine getirilmesi.

Diğer yükümlülükler

• Sosyal ağ sağlayıcının platformunda, temsilcinin tebligata yarar adresi ile e-posta adresine (Kayıtlı elektronik posta adresi* dahil olmak üzere) kolayca erişebilecek şekilde yer verilmelidir.
• Temsilcinin iletişim bilgilerindeki değişiklikler derhal platformda güncellenmelidir.

*Temsilciler için kayıtlı elektronik posta adresine (yani, KEP adresi) sahip olmak Yeni Usul ve Esaslar öncesinde yasal bir gereklilik olarak düzenlenmemiştir. Bu gerekliliğin, tebligatların temsilciye kolaylıkla ulaştırılması amacıyla düzenlendiği anlaşılmaktadır.

1. BTK bildirimde bulunur.
2. Bildirimin tebliğinden itibaren 30 gün içinde yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde 10.000.000 TL idari para cezası
3. İdari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde 30.000.000 TL idari para cezası
4. İkinci kez verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren otuz gün içinde yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde reklam yasağı uygulanması
5. Reklam yasağı kararının verilmesinden itibaren üç ay içinde yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde internet trafiği bant genişliğinin %50 oranında daraltılması
6. Bant genişliğinin daraltılması kararının uygulanmasından itibaren 30 gün içinde yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde internet trafiği bant genişliğinin %90 oranına kadar daraltılması (Hakim, %50’den düşük olmamak kaydıyla, sunulan hizmetin niteliğini dikkate alarak bir oran belirleyebilmektedir.)

* Sosyal ağ sağlayıcının, temsilci belirlenmesine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde verilen idari para cezalarının yalnızca 1/4’ü tahsil edilmektedir.

Yeni Usul ve Esaslar, sosyal ağ sağlayıcıların kullanıcıların başvurularının alınmasını  kolaylaştırması gerektiğini belirtmektedir. Buna göre, kullanıcılar taleplerini Türkçe olarak gönderebilmeli ve sosyal ağ sağlayıcılar da Türkçe taleplere Türkçe olarak yanıt vermelidir.

* BTK, başvurucunun şikayeti üzerine sosyal ağ sağlayıcının başvuruları cevaplama yükümlülüğünü yerine getirip getirmediğini incelemektedir. BTK, bu incelemeyi, altı aylık (şeffaflık) raporlama dönemlerinde toplu şekilde gerçekleştirmektedir. BTK, yapacağı incelemede aşağıdaki hususları dikkate almaktadır:

• cevaplama yükümlülüğünün yerine getirilmesi için gerekli sistemlerin kurulup kurulmadığı,
• belirli kişilere veya kurumlara düzenli olarak olumsuz cevap verilip verilmediği,
• İnternet Kanunu’ndaki sürelere sistematik olarak aykırı davranılıp davranılmadığı,
• olumsuz cevapların gerekçeli olup olmadığı.

• İçeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasına ve kişilerden gelen başvuruların alınması veya değerlendirilmesine yönelik teknik altyapıya ve kararları uygulayacak personel niteliklerine ve idari kapasiteye dair bilgiler,
• kararların uygulanma süresi ve şekli ile, coğrafi kapsamı,
• kişiler tarafından yapılan başvuruların sayısı ve türü, olumlu ve olumsuz değerlendirilmesi, olumsuz cevaplandırılmasının gerekçeleri, cevap süresi gibi başvuruların ele alınma sürecine ilişkin kategorik ve istatistiksel bilgiler,
• adli ve idari makamların kararlarıyla ilgili kararı veren ve kararı gönderen yetkili makam, kararın gönderilme şekli, karara dayanak mevzuat hükmü (örneğin, İnternet Kanunu madde 8), kararın gereğinin yerine getirilmesi süreleri gibi kategorik ve istatistiksel bilgiler,
• özdenetim kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlere ilişkin kategorik ve istatistiksel bilgiler,
• kullanıcılara eşit ve tarafsız davranmaya ilişkin alınan tedbirler,
• kullanıcılara (i) “önerilen içeriklere” ilişkin tercihlerini güncelleme ve (ii) kişisel verilerinin kullanılmasını sınırlandırma seçeneği sunulmasına ilişkin alınan tedbirler,
• başlık etiketleri, öne çıkarılan veya erişimi azaltılan içeriklere ilişkin algoritmalar ve şeffaflık politikalarına ilişkin bilgiler,
• İnternet Kanunu kapsamındaki suçlara ilişkin içerikler ile başlık etiketlerinin yayınlanmamasına ilişkin alınan tedbirler (örneğin, katalog suçlar),
• reklam politikaları,
• reklam kütüphanesi.

Kullanıcıların 9 ve 9/A maddelerine göre yapacakları başvurulara ilişkin sosyal ağ sağlayıcı tarafından hazırlanan rapor, kişisel verilerden arındırılmak suretiyle sosyal ağ sağlayıcının internet sitesinde de yayımlanmalıdır.

Ek olarak, BTK, sosyal ağ sağlayıcının, hesap verebilirlik ilkesine uygun şekilde hareket etmek ve şeffaflığı sağlamak üzere, BTK tarafından talep edilen her türlü gerekli bilgi ve belgeyi sunmakla yükümlü olduğunu belirtmektedir.

• Reklamın içeriği,
• Reklamın türü,
• Reklam veren,
• Reklamın yayında kaldığı dönem,
• Reklamın hedef kitlesi ve hedef kitlesinin belirlenmesinde kullanılan parametreler, ve
• Reklamın ulaştığı kişi veya grup sayısı.

Sosyal ağ sağlayıcının internet sitesinde, reklam kütüphanesine kolayca erişebilecek şekilde yer vermesi gerekmektedir.

• Çocukların cinsel istismarı (Türk Ceza Kanunu madde 103)
• Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma (Türk Ceza Kanunu madde 217/A)
• Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak (Türk Ceza Kanunu madde 302)
• Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar (Türk Ceza Kanunu madde 309, 311, 312, 313, 314, 315 ve 316)
• Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk (Türk Ceza Kanunu madde 328, 329, 330, 331, 333, 334, 335, 336, ve 337)

BTK, yukarıdaki suçlara ilişkin kullanıcı verilerinin talep edilmesi halinde, doğrudan temsilci tarafından yanıt verilmesi gerektiğini açıklığa kavuşturmaktadır.

Sosyal ağ sağlayıcı kullanıcı veri/bilgi talebini yerine getirdiği takdirde, internet bant genişliğinin daraltılması kararı iptal edilmektedir.

Yeni Usul ve Esaslar, verilerin Türkiye’de barındırılması yükümlülüğünün uygulanması sırasında temel kullanıcı bilgilerine ve BTK tarafından talep edilebilecek bilgilere ilişkin tedbirlere öncelik verilmesi gerektiğini açıklığa kavuşturmaktadır.

Yeni Usul ve Esaslar, sosyal ağ sağlayıcılar tarafından çocuk kullanıcılara sunulan içerik, reklam ve diğer hizmetler bakımından aşağıdaki hususların dikkate alınması gerektiğini ifade etmektedir:

• Çocuğun yaşı,
• Çocuğun üstün yararı,
• Çocuğun fiziksel, psikolojik ve duygusal gelişiminin korunması,
• Çocuğa yönelik cinsel istismar ve ticari sömürü risklerinin önlenmesi,
• Çocuğa ilişkin kişisel verilerin korunmasında yüksek düzeyde gizlilik ayarları ile asgari düzeyde veri işlenmesinin sağlanması, ve
• Sözleşme, kullanıcı ayarları ve veri politikaları gibi hususların çocuğun anlayabileceği şekilde sunulması.

• Sosyal ağ sağlayıcı kullanıcılara eşit ve tarafsız davranmalıdır.
• Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcıların önerdiği içeriklere ilişkin tercihleri güncellemesine ve kişisel verilerin kullanılmasını sınırlandırmasına olanak tanıyacak tedbirler almalıdır.
• Sosyal ağ sağlayıcı, Türkiye’deki kullanıcıları doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen ciddi güvenlik ihlalleri durumunda, platforma Türkiye’den erişen kullanıcıları ve BTK’yı 72 saat içinde bilgilendirmelidir.
• Sosyal ağ sağlayıcı, sunduğu hizmetlerde kullanıcı haklarını etkileyen güncellemelere kullanıcıların kolayca ulaşabilmesini sağlamalıdır.
• Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılara öneriler sunarken, hangi parametreleri kullanacağını, internet sitesinde açık, anlaşılır ve kolay ulaşılabilir şekilde sunmalıdır.
• Sosyal ağ sağlayıcı, ele geçirilen ve taklit hesaplar söz konusu olduğunda açık, anlaşılır ve kolay erişilebilir, Türkçe bir şikayet kanalı kurmalı ve kullanıcıların başvurularını makul bir süre içerisinde sonuçlandırmalıdır.
• Sosyal ağ sağlayıcı, BTK tarafından yapılacak kullanıcı haklarına ilişkin diğer düzenlemelere uymalıdır.

Yeni Usul ve Esaslar, sosyal ağ sağlayıcıların, altı aylık raporların bir parçası olarak, başvuru mekanizması hakkında BTK’yı bilgilendirmesi gerektiğini düzenlemektedir.

Sosyal ağ sağlayıcıların, istenen bilgi ve belgeleri en geç üç (3) ay içinde sağlaması gerekmektedir.

Yeni Usul ve Esaslar, BTK’nın kriz planının hazırlanması ve açıklanmasına ilişkin hususları belirleyerek sosyal ağ sağlayıcılara bildirebileceğini düzenlemektedir.

• Sosyal ağ sağlayıcı, 24 saat içerisinde içerik kaldırma/erişimin engellenmesi emrine/kararına uymamasından kaynaklanan zararların tazmin edilmesinden sorumludur ve bu hukuki sorumluluğun yerine getirilmesi için ayrı bir dava açılmış olması gerekmemektedir.
• Sosyal ağ sağlayıcı, emrin/kararın tebliğinden itibaren derhal ve en geç 4 saat içinde içeriği kaldırmazsa, başlık etiketleri veya öne çıkarılan içerik yoluyla işlenen suçlardan doğrudan sorumlu tutulmaktadır.

2. BTK tarafından 6 aya kadar reklam yasağı uygulanmasına karar verebilmektedir (Reklam yasağı, BTK kararına uyulmasını takiben otomatik olarak kaldırılmamaktadır).

3. BTK, Sulh Ceza Hakimliği’nden internet bant genişliğinin %50 oranında daraltılmasını talep edebilmektedir (reklam yasağından bağımsız olarak).

4. İnternet bant genişliğinin daraltılması kararından itibaren 30 gün içerisinde yükümlülüğe uyulmaması halinde internet bant genişliğinin %90 oranında azaltılması mümkündür.