Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapıldı

28 Haziran 2024 tarihli ve 31586 sayılı Resmî Gazete’de, Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’de (Sayı: 2020/4) (“Tebliğ”) Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ (Sayı: 2024/16) (“Değişiklik Tebliği”) yayımlanarak erken ödeme ücretlerine ilişkin değişiklikler yapılmış ve ilgili değişiklikler 1 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

Değişiklik Tebliği ile getirilen düzenlemelerin uygulanmasına yönelik Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (“Merkez Bankası”) tarafından Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Uygulama Talimatı (“Uygulama Talimatı”) da 1 Temmuz 2024 itibarıyla güncellenmiştir.

I. Yönetici Özeti

1. Ticari müşteriler tarafından ticari kredilerin erken ödenmek istenmesi halinde bankalar tarafından alınabilecek erken ödeme ücreti; (i) değişken faizli krediler için Değişiklik Tebliğ’inde belirtilen esaslar dahilinde TCMB tarafından yayınlanan Uygulama Talimatı’nda belirtilen formüle göre hesaplanacak oranlar üzerinden ve (ii) sabit faizli krediler için erken ödenen tutarın %2’si üzerinden olacak şekilde yeniden belirlenmiştir.

2. Getirilen düzenleme 30 Haziran 2024 tarihinden sonra kullandırılan krediler için uygulanacaktır.

II. Ticari Kredilere İlişkin Erken Ödeme Ücretlerinde Yapilan Değişiklikler

Tebliğ'de, ticari müşterinin kredinin tamamı için erken ödeme talebinde bulunması halinde talebin banka tarafından kabul edilmek zorunda olduğu ve erken ödenen tutar üzerinden, gerekli faiz ve diğer maliyet kalemlerine ilişkin indirimler yapılarak erken ödeme ücretinin hesaplanacağı düzenlenmektedir. Değişiklik Tebliği öncesinde; erken ödeme ücreti hesaplamalarında ise (i) kredinin kalan vadesinin yirmi dört ayı geçip geçmemesi ve (ii) kredinin Türk lirası veya döviz cinsi ya da dövize endeksli olup olmaması bakımından farklı oranlar belirlenmişti.

Değişiklik Tebliği ile;

A. Erken ödeme ücretlerinin hesaplanmasına ilişkin sabit ve değişken faizli krediler için farklı hesaplama metotları getirilmiştir. Bu kapsamda, gerekli faiz ve diğer maliyet unsurlarına ilişkin indirimler yapılarak hesaplanan ve müşteri tarafından bankaya erken ödenen tutar üzerinden; ticari müşteriden sabit faizli Türk lirası krediler için kredi faiz oranı ve kalan ağırlıklı ortalama vadeyi, sabit faizli döviz cinsi veya dövize endeksli kredilerde ise sabit bir oran ile kalan ağırlıklı ortalama vadeyi esas alan ve Merkez Bankasınca Talimatla belirlenen formül ile hesaplanan oranı aşmayacak şekilde; değişken faizli kredilerde ise erken ödenen tutarın yüzde ikisine kadar erken ödeme ücreti alınabilecektir.

B. Tebliğ’e eklenen Geçici Madde 5 ile 1 Mart 2021'den önce ve 1 Mart 2021 – 30 Haziran 2024 tarihleri arasında kullandırılan kredilerin tamamı için erken ödenmesi halinde banka tarafından alınacak erken ödeme ücretine ilişkin Değişiklik Tebliği’nden önceki düzenlemenin korunduğu görülmektedir.

Değişiklik Tebliği ile sabit faizli kredilere ilişkin erken ödeme ücreti bakımından getirilen düzenleme kapsamında Merkez Bankası tarafından Uygulama Talimatı güncellenerek Uygulama Talimatı’na hesaplama formülü eklenmiştir.

III. Sonuç

Sonuç itibarıyla, Değişiklik Tebliği ile bankaların ticari müşterilerden erken ödeme talebi durumunda alabilecekleri ücretlere ilişkin düzenlemeler (30 Haziran 2024 tarihinden sonra kullandırılan krediler bakımından) güncellenmiştir.

Yeni düzenlemeler uyarınca, ticari müşterilerin kredinin tamamı için erken ödeme talebinde bulunmaları halinde ödeyecekleri erken ödeme ücretine ilişkin oran;

i. değişken faizli krediler bakımından erken ödenen tutarın %2’sini (yüzde iki);

ii. sabit faizli krediler bakımından ise Uygulama Talimatı’nda yer alan formül dahilinde hesaplanacak oranı;

geçemeyecektir.