İflas, Konkordato ve Yeniden Yapılandırma Sürecindeki Alacak Toplantıları Arasındaki Farklar
Genel olarak alacaklılar toplantısı, konkordato sürecinde, konkordatonun tasdikinden önce alacaklıların borçlunun projesini görüşmek üzere bir araya gelerek toplantı yapmaları halini ifade etmektedir.[1] Doktrinde pek çok yazara göre alacaklılar toplantısının temel amacı konkordato projesi hakkında alacaklılarla müzakere etmektir.[2]
İİK kapsamında, kanun koyucu tarafından düzenlenmiş bulunan alacaklılar toplantısının, adi konkordato ile adi tasfiye sürecindeki alacaklılar toplantısı arasındaki farkların anlaşılması açısından öncelikli olarak kısaca değerlendirilmesi gerekmektedir. Belirtmek isteriz ki iflas içi konkordatoda adi konkordato sürecinde uygulama alanı bulacak İİK hükümleri, İİK m. 309/2’nin atfı nedeniyle İİK m. 302 ve 307 maddeleri ile 308/a ve 309/g maddeleridir. Bu kapsamda, iflas içi konkordatoda da adi konkordato sürecindekine benzer bir alacaklılar toplantısından söz edilecek ve teknik bir uygulama söz konusu olamayacaktır. Ancak iflas içi konkordatodaki alacaklılar toplantısının teşkili tasfiye sürecindeki toplantılara benzemekte olup konkordato teklifinin, adi konkordato sürecinin aksine, ikinci veya daha sonraki alacaklılar toplantısında görüşülüp oylanması söz konusu olabilecektir. İİK m. 309/2’nin son cümlesi gereği iflas içi konkordato sürecinde konkordato komiseri olmayacağından komiserin görevlerini iflas idaresi yürütecektir.
Malvarlığının terki suretiyle konkordatoda ise adi konkordato sürecindeki alacaklılar toplantısının bir benzeri söz konusudur. Bu nedenle, malvarlığının terki suretiyle konkordato sürecinde de komiser alacaklıları toplantıya çağıracak ve toplantıda konkordato teklifinin kabul edilip edilmeyeceği müzakere edilecektir.[3]
Malvarlığı terki suretiyle konkordato sürecindeki alacaklılar toplantısının adi konkordato süreci içinde gerçekleştirilecek alacaklılar toplantısı ile aynı özellikleri taşımasının sebebi İİK m. 309/l hükmü gereğidir. Hüküm kapsamından, kanun koyucu adi konkordato süreci içindeki alacaklılar toplantısı hükümlerine de atıf yaptığı görülmektedir, İİK m. 309/l, “Niteliğine aykırı düşmedikçe 285 ila 308/g maddeleri malvarlığının terki suretiyle konkordatoda da uygulanır.” şeklindedir.
Yeniden yapılandırma sürecinde ise alacaklılara oylama toplantısı öncesinde alacaklıların proje hakkında karar vermelerini ve oy kullanmalarına imkan tanıyabilmek için borçlu tarafından oylama davetiyesi gönderilecektir. Oylama toplantısında ise alacaklılar projeye ilişkin oylarını kullanacaklardır.
Fakat belirtmek gerekir ki yeniden yapılandırma sürecinde gerçekleştirilecek olan toplantı adi konkordato sürecindeki toplantıdan “oylama” hususunda farklılık arz etmektedir. Yeniden yapılandırma sürecinde alacaklılar teknik olarak bir oylama yapacak ve hatta bu oylamanın sayım-döküm işlemleri da gerçekleştirilecektir.[4] Ancak adi konkordatoda ise “teknik” olarak herhangi bir oylamadan söz edilmemektedir.
Adi konkordato sürecindeki alacaklılar toplantısı adi tasfiye sürecindeki alacaklılar toplantısına benzemekle birlikte iki alacaklılar toplantısı bakımından temelde önemli farklılıklar bulunmaktadır. Adi tasfiyenin ilanından itibaren İİK m. 221 vd. hükümleri gereğince alacaklılar toplantısı gerçekleştirilmektedir. Ancak konkordato sürecindeki alacaklılar toplantısından farklı olarak iflas sürecinde alacaklılar toplantısı, gerçekleştirilip tükenmeyen bir yapıdadır. Başka bir deyişle, iflas sürecinde alacaklılar toplantısı birden fazla kez yapılabilecek iken; konkordato sürecinde yalnızca tek bir alacaklılar toplantısından söz edilmektedir.[5] Bununla birlikte, iflas sürecinde alacaklılar toplantısına İİK m. 221/1 hükmü gereğince iflas müdürü veya iflas yardımcılarından biri başkanlık etmektedir. Ancak konkordato sürecindeki alacaklılar toplantısına İİK m. 302/1 hükmü gereği başkanlık edecek kişi konkordato komiserdir. Keza, iflasta birinci alacaklılar toplantısında bir iflas idaresi için aday belirlemek ve iflas idaresinin teşkilini sağlamak bir gaye olsa da konkordatoda böyle bir durum mevcut değildir11. Bu durumun sebebi Pekcanıtez/Erdönmez’e göre konkordatoda alacaklılar toplantısının bir karar organı vasfı taşımamasıdır. Kanaatimizce de iflasta birinci alacaklılar toplantısında iflas idaresinin oluşturulmasının amacı tasfiye sürecinin sağlıklı ilerlemesini sağlamak olduğundan ve konkordatoda iflasa benzer bir tasfiye gerçekleştirilmeyeceğinden konkordato sürecindeki alacaklılar toplantısında iflas idaresi benzeri bir oluşumun teşkil edilmesi gerekmemektedir.
İflasta alacaklılar toplantısının yapılabilmesi için İİK m. 221/2 hükmü gereği toplantı yeter sayısının sağlanması gerekmektedir. Fakat, konkordatoda projenin kabulü için bir yeter sayı aransa da iflastaki gibi alacaklılar toplantısının yapılabilmesi için İİK kapsamında herhangi bir toplantı yeter sayısı aranmamıştır. Konkordatoda alacaklılar toplantısı, toplantıya gelen alacaklılar ile gerçekleştirilecektir.
[1] Hakan Pekcanıtez/Gülay Erdönmez, 7101 Sayılı Kanun Çerçevesinde Konkordato, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2018, s. 108.
[2] Pekcanıtez/Erdönmez, a.g.e., s.108; Talih Uyar, Yeni Konkordato Hukukumuzun Temel İlkeleri, 2.bs., Ankara, TBBY, 2019, s.110;
[3] Pekcanıtez/Atalay/Özekes/Sungurtekin Özkan, a.g.e., s.556;
[4] Serhat Sarısözen, Konkordato, 5.bs., Ankara, Yetkin Yayınları, 2021, s. 679.
[5] Pekcanıtez/Erdönmez, a.g.e., s. 109; Sarısözen, Konkordato, s. 465.