Ticari Defterlerin Tasdiki İşlemlerine Dair Hatırlatma
Bu makalede Mustafa İriboz ortak yazar olarak yer almışlardır.
• Bilindiği üzere Anonim ve Limited şirketler için (i) genel kurul toplantı ve müzakere defteri, (ii) pay defteri ve (iii) yönetim kurulu/müdürler kurulu karar defteri tutulması zorunlu olan ticari defterlerdendir.
Limited şirketler tarafından, müdürler kurulu karar defterinin ayrıca tutulması bir yükümlülük olmayıp, ayrı bir müdürler kurulu defteri tutulmaması halinde, ilgili kararların genel kurul toplantı ve müzakere defteri içerisine kaydedilmesi mümkündür.
• Uygulamada şirket kuruluşları sırasında ticari defterlerin ilgili sicil müdürlükleri tarafından açılışı yapılarak şirketlere teslim edilmesi kural olmakla beraber, açılış onaylarının noter tarafından yapıldığı haller de mümkün olabilmektedir. Bu şekilde noter tarafından yapılan açılışlarda ticaret sicili tasdiknamesinin noterliğe sunulması zorunludur.
Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu kapsamında, bu işlemlerin kanunda belirtilen süreler içerisinde tamamlamayan şirketler için idari para cezası uygulanacağı öngörülmüştür. Ek olarak usulüne göre tutulmamış veya kayıtları arasında çelişki bulunan defterler sahibinin aleyhine delil olacaktır.
• Pay defteri, genel kurul toplantı ve müzakere defteri ve yönetim kurulu karar defterinin açılış onaylarının kuruluş sırasında ve kullanmaya başlamadan önce izleyen faaliyet dönemi için ise faaliyet döneminden önceki ayın son gününe kadar yapılması gerekir.
Pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla izleyen hesap dönemlerinde de açılış onayı yaptırılmaksızın kullanılmaya devam edilebilir.
• Yönetim kurulu karar defteri, yevmiye defteri, envanter defteri ve defteri kebir, yeterli yaprakları bulunması halinde yeni hesap döneminin ilk ayı içerisinde onay yenilemek suretiyle kullanılmaya devam edilebilir. Bu halde ayrıca defter açılış kapanış onayı yapılmasına lüzum bulunmamaktadır.
Kapanış onayları yalnızca yevmiye defterleri ve yönetim kurulu karar defterleri için zorunlu kılınmıştır. Yevmiye defterinin, izleyen hesap döneminin altıncı ayının sonuna kadar notere ibraz edilip kapanış tasdikinin yapılması gerekir. Yönetim kurulu karar defterinin ise izleyen hesap döneminin birinci ayının sonuna kadar notere ibraz edilip kapanış tasdiki yapılması kuraldır.
Özetle
Olağan hesap dönemine tabi şirketlerin 2025 mali yıl hazırlıkları kapsamında;
• 30 Aralık 2024 ’e kadar açılış onayı gerektiren defterler için açılış onaylarının,
• 31 Ocak 2025 ’e kadar yönetim kurulu karar defterinin kapanış onaylarının,
• Yönetim / Müdürler Kurulu Karar Defterlerinde yeterli sayfa bulunması halinde 31 Ocak 2025 tarihine kadar onay yenileme işlemlerinin yapılması gerekmektedir.