Türk Parasının Değerini Koruma Mevzuatındaki Değişiklikler

6 Mart 2025 tarih ve 32822 sayılı Resmi Gazete’de T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 32/72 sayılı Tebliğ ("Tebliğ") ile 15 Mart 2025 tarih ve 32842 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 9595 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ("Cumhurbaşkanı Kararı"), Türk parasının korunması mevzuatında önemli değişiklikler gerçekleştirmiş ve uygulamada uzun süredir tartışma konusu olan bazı hususlara açıklık getirilmiştir. Yapılan düzenlemeler; döviz, kıymetli maden ve türev işlemler ile kambiyo rejimine ilişkin birçok konuyu yeniden şekillendirmiştir.

Tebliğ ile Getirilen Değişiklik

Taşınır Satışlarında Döviz Cinsi veya Dövize Endeksli Sözleşme Bedeli Tespiti İmkanı

Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri ve taşıt satış sözleşmesi dışındaki taşınır satış sözleşmelerinde sözleşme bedeli ile sözleşmeden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin taraflarca döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması imkânı getirilmiştir.

Cumhurbaşkanı Kararı ile Getirilen Değişiklikler

Yurt Dışına Çıkarılabilir Türk Lirası Tutarı

Daha önce 25.000 TL olan fiziki nakit çıkış limiti 185.000 TL’ye yükseltilmiştir. Bu sınırı aşan tutarlar için nakit beyan formu doldurma zorunluluğu devam edecektir.

Yurt Dışında Gerçekleştirilen Türev İşlemler

Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışında gerçekleştireceği türev işlemler esas olarak Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”) tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar aracılığıyla yapılabilecektir. Ancak, yurt dışındaki finansal kuruluşların Türkiye’deki kişilere yönelik herhangi bir tanıtım veya pazarlama faaliyeti bulunmaksızın yapılan işlemler, bu zorunluluğun dışında tutulmuştur. Bu kapsamdaki bedel transferleri ise yalnızca Türkiye’de yerleşik bankalar üzerinden yapılabilecektir.

Kaldıraçlı İşlemlere İlişkin Sınırlama ve Fon Transfer Sınırlaması

Kaldıraçlı işlemler ve benzeri türev işlemler yalnızca SPK tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar aracılığıyla yapılabilecektir. Ayrıca, bu tür işlemler kapsamında Türkiye'de yerleşik bankalar hariç yurt dışına fon aktarımı açık şekilde yasaklanmıştır.

Döviz ve Kıymetli Maden Teminatlı Krediler

Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt içi finansal kuruluşlardan sağladıkları döviz ve kıymetli maden kredileri için doğrudan ortakları veya grup şirketleri tarafından döviz veya kıymetli maden cinsinden garanti ve kefalet verilebilecektir.

Çekili Maden Satışına İlişkin Sınırlama

Çekili kıymetli madenlerin satışı, T.C. Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş ve kuyum işletmeleri ile faaliyet alanı kıymetli maden üretimi veya ticaretini kapsayan Türkiye’de yerleşik kişilerle sınırlandırılmıştır.

Yeni düzenlemelerle birlikte, araç satışı hariç taşınır satışlarında satış bedeli ile diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılmasının önü açılmıştır. Ayrıca özellikle yurt dışı türev işlemlerinde uygulama birliği sağlanması hedeflenirken; döviz cinsi kefaletlerde getirilen istisnai rejim, hukuk dünyasında yeni değerlendirme ve yorumlara açık bir alan yaratmıştır. Bu gelişmeler, finansal kurumlar ve yatırımcılar açısından dikkatle izlenmeli ve uygulamada doğabilecek sonuçlara hazırlıklı olunmalıdır.